10 september 2024

Coachend leiderschap is een waardevolle manier van leidinggeven waarmee je ervoor zorgt dat medewerkers het beste uit zichzelf halen. Maar wat is het precies en hoe werkt coachend leiderschap? Daar lees je alles over in dit artikel.

Coaching - IMK OpleidingenWat is coachend leiderschap?

Om de vraag goed te kunnen beantwoorden trekken we het begrip uit elkaar in ‘coachen’ en ‘leiderschap’.

  • Met coachen zet je de ander aan tot het ontdekken, ontwikkelen en toepassen van zijn eigen mogelijkheden en stimuleer je de persoonlijke groei.
  • Leiderschap is het beïnvloeden van het gedrag van een medewerker of groep medewerkers.

Als je dit samenvoegt, krijg je coachend leiderschap.

Bij coachend leiderschap gaat het er vooral om dat je de eigen verantwoordelijkheid en het zelfsturende vermogen van de medewerker vergroot. Je vult niet voor de ander in, maar helpt de ander om juist zelf tot het antwoord te komen.

Wat is coachend leiderschap niet?

Coachend leidinggeven is anders dan ‘gewoon’ leidinggeven. Het ouderwetse beeld van leidinggeven is dat de leidinggevende zegt wat er moet gebeuren en dat de medewerkers dit uitvoeren. En ik hoor je denken: “Ik ben niet de hele tijd aan het zeggen wat ze moeten doen.” Maar grote kans dat ook de volgende activiteiten tot jouw takenpakket behoren: medewerkers instrueren, adviseren en trainen, organiseren, coördineren en controleren. Herken je deze taken? Dit zijn allemaal taken waarbij jij, als leidinggevende, de touwtjes in handen hebt. En zolang jij de touwtjes vasthoudt, ben je niet aan het coachen.

Wat doet een coachend leidinggevende?Rol coach - IMK Opleidingen

Bij coachend leidinggeven houdt de medewerker zelf de touwtjes in handen en is hij zelf verantwoordelijk voor zijn eigen ontwikkelproces. Jouw rol, als coachend leidinggevende, is om hem te stimuleren zijn eigen verantwoordelijkheid te pakken. Hieronder hebben we op een rij gezet hoe een coachend leidinggevende dat doet.

  • Stelt vragen, luistert en vraagt door
  • Geeft waardering, erkenning, ondersteuning en vertrouwen
  • Biedt ontplooiing en groeimogelijkheden
  • Durft los te laten en risico te nemen
  • Geeft regelruimte
  • Maakt gebruik van potentie
  • Stimuleert zelfstandigheid, initiatief en verantwoordelijkheid
  • Werkt aan ontwikkeling

Het komt erop neer dat de coachende leidinggevende de medewerker faciliteert in zijn eigen ontwikkelproces.

Lees ook: Een effectief coachingsgesprek voeren in 4 stappen

Wat levert coachend leiderschap op?

Coachend leiderschap heeft vele voordelen.

  • Je geeft de medewerkers de ruimte om zichzelf verder te ontwikkelen en meer vertrouwen te krijgen in zichzelf. Zo krijg je bewuste en betrokken medewerkers in de organisatie.
  • Grote kans dat zij zich verder gaan ontwikkelen in de punten waar hun talenten liggen.
  • Medewerkers die doen waar zij echt goed in zijn, zijn gemotiveerd, presteren op hun top en zijn een aanwinst voor het bedrijf. Als het bedrijf goed zorgt voor de medewerkers, zorgen de medewerkers goed voor het bedrijf.

Wanneer pas je coachend leiderschap toe?

Niet iedere medewerker vaart goed op een coachende leiderschapsstijl. Het heeft alles te maken met hoe goed hij zijn werkzaamheden beheerst. Stel je hebt een nieuwe medewerker die nog niets weet van de manier van werken binnen jullie bedrijf. Dan kun je hem wel loslaten en zijn zelfstandigheid stimuleren, maar de kans is groot dat hij het ervaart als ‘in het diepe worden gegooid’. Hij heeft eerst iemand nodig die hem vertelt hoe hij de taken moet uitvoeren. Pas als hij de werkzaamheden onder de knie heeft, dan heeft coachen effect.

Daarom is het allerbelangrijkste om je medewerker goed te kennen. Dan kan jij jouw manier van leidinggeven hierop aanpassen. Situationeel leiderschap noemen we dat ook wel.

Ken je medewerker

Team mix - IMK OpleidingenWeten wie je medewerker is en waardoor hij in beweging komt, dat is essentieel bij leidinggeven. En bij coachend leidinggeven nog veel meer. Want zodra jij weet wat jouw medewerker belangrijk vindt, wat hij leuk vindt en waar hij goed in is, kun je dit verder helpen ontwikkelen. En het gaat echt niet alleen over de leuke dingen. Een medewerker pakt ook de punten op waar hij zelf tegenaan loopt, omdat hij er last van heeft. En zeg nu zelf, wanneer ga jij harder lopen? Als je zelf jouw doel mag bepalen of als jou een doel wordt opgelegd? Waarschijnlijk heb je gekozen voor de eerste optie. En dat is natuurlijk ook zo voor jouw medewerkers.

Het GROW-model

Een van de hulpmiddelen om aan de slag te gaan met coachend leidinggeven is het GROW-model. De letters GROW staan voor de Engelse termen Goal (doel), Reality (realiteit), Options (opties verkennen) en Will (keuzes maken). Het is een hele simpele manier om structuur aan te brengen in het (coach)gesprek. Volg de link voor meer informatie.

Volgende stap - Team - IMK Opleidingen

Coachend leiderschap, juist nu

Thuiswerken en hybride werken wordt steeds normaler. En daarom is coachend leiderschap juist nu zo belangrijk. Je hebt minder zicht op je medewerkers en kunt ze minder goed begeleiden, Dus het stimuleren van het zelfsturende vermogen en zelf verantwoordelijkheid nemen voor taken is des te belangrijker. Hoe mooi is het dan als jij jouw medewerker hierin kan ondersteunen?

Vier tips om coachend leiderschap te ontwikkelen

Met welke stappen kun je vandaag nog aan de slag om jouw coachende leiderschapsstijl te ontwikkelen?

  1. Leer je mensen écht kennen. Kijk naar hun persoonskenmerken en communicatievoorkeuren, wat zijn hun kwaliteiten, valkuilen en waar wordt iemand blij van? Neem dit mee in je werkstrategie zodat de juist persoon op de goede plek zit.
  2. Spreek duidelijk en direct je verwachtingen uit. Vertel niet alleen over de doelen en de verwachtingen, maar geef ook verantwoordelijkheid en ruimte aan mensen om ze waar te kunnen maken. Als iedereen weet wat zijn positie en rol is in het geheel is, hoef je alleen nog de maat aan te geven als het orkest eenmaal begint te spelen.
  3. Geef en ontvang feedback. Zorg voor voldoende feedbackmomenten om leren van en ontwikkelen met elkaar te stimuleren. Dat betekent praten over wat er goed gaat, sterke punten benadrukken en tips voor verbetering geven. Sta zelf open voor en vraag ook om feedback van je medewerkers.
  4. Geef verantwoordelijkheid en vertrouwen. Als je wilt dat mensen zichzelf sturen en zich ontwikkelen zullen ze daar zelf verantwoordelijkheid voor moeten nemen. Maar ze hebben ook jouw vertrouwen nodig om zelf initiatieven te nemen en keuzes te maken. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat er fouten worden gemaakt. Dat zijn de coach- en leermomenten; wat ging er goed, wat maakte dat het mis ging, hoe kun je het de volgende keer anders doen?

Meer weten?

Heeft dit artikel je geïnspireerd en wil jij ook meer coachend gaan leidinggeven en kun je hier handvatten voor gebruiken?

Wil je meer weten? Kijk gerust op onze website of neem contact op met een van onze studieadviseurs via 0172 42 34 56.

Coachend leidinggeven gaat verder dan alleen taakverdeling en een goede werksfeer. Het gaat over het ontwikkelen en goed benutten van de competenties van je medewerkers.

Ontdek de training
Grow model - IMK Opleidingen