Coachend leiderschap is een waardevolle manier van leidinggeven waarmee je ervoor zorgt dat medewerkers het beste uit zichzelf halen. Maar wat is het precies en hoe werkt coachend leiderschap? Daar lees je alles over in dit artikel.
Inhoud
Wat is coachend leiderschap?
Wat is coachend leiderschap?Om de vraag goed te kunnen beantwoorden trekken we het begrip uit elkaar in ‘coachen’ en ‘leiderschap’.
- Met coachen zet je de ander aan tot het ontdekken, ontwikkelen en toepassen van zijn eigen mogelijkheden en stimuleer je de persoonlijke groei.
- Leiderschap is het beïnvloeden van het gedrag van een medewerker of groep medewerkers.
Als je dit samenvoegt, krijg je coachend leiderschap.
Bij coachend leiderschap gaat het er vooral om dat je de eigen verantwoordelijkheid en het zelfsturende vermogen van de medewerker vergroot.
Je vult niet voor de ander in, maar helpt je medewerkers om juist zelf tot het antwoord te komen.
Wat is coachend leiderschap niet?
Coachend leidinggeven is anders dan ‘gewoon’ leidinggeven. Het ouderwetse beeld van leidinggeven is dat de leidinggevende zegt wat er moet gebeuren en dat de medewerkers dit uitvoeren. En ik hoor je denken: “Ik ben niet de hele tijd aan het zeggen wat ze moeten doen.” Maar grote kans dat ook de volgende activiteiten tot jouw takenpakket behoren: medewerkers instrueren, adviseren en trainen, organiseren, coördineren en controleren. Herken je deze taken? Dit zijn allemaal taken waarbij jij, als leidinggevende, de touwtjes in handen hebt. En zolang jij de touwtjes vasthoudt, ben je niet aan het coachen.
Wat doet een coachend leidinggevende?
Bij coachend leidinggeven houdt de medewerker zelf de touwtjes in handen en is hij zelf verantwoordelijk voor zijn eigen ontwikkelproces. Jouw rol, als coachend leidinggevende, is begeleiden en stimuleren om de eigen verantwoordelijkheid te pakken. Hieronder hebben we op een rij gezet hoe een coachend leidinggevende dat doet.
- Stelt vragen, luistert en vraagt door
- Geeft waardering, erkenning, ondersteuning en vertrouwen
- Biedt ontplooiing en groeimogelijkheden
- Durft los te laten en risico te nemen
- Geeft regelruimte
- Maakt gebruik van potentie
- Stimuleert zelfstandigheid, initiatief en verantwoordelijkheid
- Werkt aan ontwikkeling
Het komt erop neer dat de coachende leidinggevende de medewerker faciliteert in zijn eigen ontwikkelproces.
Lees ook: Een effectief coachingsgesprek voeren in 4 stappen
Wat levert coachend leiderschap op?
Coachend leiderschap heeft vele voordelen.
- Je geeft de medewerkers de ruimte om zichzelf verder te ontwikkelen en meer vertrouwen te krijgen in zichzelf. Zo krijg je bewuste en betrokken medewerkers in de organisatie.
- Grote kans dat ze zich verder gaan ontwikkelen in de punten waar hun talenten liggen.
- Medewerkers die doen waar ze echt goed in zijn, zijn gemotiveerd, presteren op hun top en zijn een aanwinst voor het bedrijf. Als het bedrijf goed zorgt voor de medewerkers, zorgen de medewerkers goed voor het bedrijf.
Wanneer pas je coachend leiderschap toe?
Niet iedere medewerker vaart goed op een coachende leiderschapsstijl. Het heeft veel te maken met hoe goed een medewerker zijn of haar werkzaamheden beheerst: de zogenaamde taakvolwassenheid van een persoon.
Stel je hebt een nieuwe medewerker die nog niets weet van de manier van werken binnen jullie bedrijf. Dan kun je hem wel loslaten en zijn zelfstandigheid stimuleren, maar de kans is groot dat hij het ervaart als ‘in het diepe worden gegooid’. Hij heeft eerst iemand nodig die hem vertelt hoe hij de taken moet uitvoeren. Pas als hij de werkzaamheden onder de knie heeft, dan heeft coachen effect.
Daarom is het allerbelangrijkste om je medewerker goed te kennen. Dan kan je jouw manier van leidinggeven hierop aanpassen. Situationeel leiderschap noemen we dat ook wel.
Lees ook: Welke manieren van leidinggeven zijn er?
Ken je medewerker
Weten wie je medewerker is en waardoor hij in beweging komt, dat is essentieel bij leidinggeven. En bij coachend leidinggeven nog veel meer. Want zodra jij weet wat jouw medewerker belangrijk vindt, wat hij leuk vindt en waar hij goed in is, kun je dit verder helpen ontwikkelen. En het gaat echt niet alleen over de leuke dingen. Een medewerker pakt ook de punten op waar hij zelf tegenaan loopt, omdat hij er last van heeft. En zeg nu zelf, wanneer ga jij harder lopen? Als je zelf je doel mag bepalen of als jou een doel wordt opgelegd? Waarschijnlijk heb je gekozen voor de eerste optie. En dat is natuurlijk ook zo voor jouw medewerkers.
Het GROW-model
Een van de hulpmiddelen om aan de slag te gaan met coachend leidinggeven is het GROW-model. De letters GROW staan voor de Engelse termen Goal (doel), Reality (realiteit), Options (opties verkennen) en Will (keuzes maken). Het is een hele simpele manier om structuur aan te brengen in het (coach)gesprek. Volg de link voor meer informatie.
Coachend leiderschap, juist nu
Thuiswerken en hybride werken wordt steeds normaler. En daarom is coachend leiderschap juist nu zo belangrijk. Je hebt minder zicht op je medewerkers en kunt ze minder goed begeleiden, Dus het stimuleren van het zelfsturende vermogen en zelf verantwoordelijkheid nemen voor taken is des te belangrijker. Hoe mooi is het dan als jij jouw medewerker hierin kan ondersteunen?
Tips om coachend leiderschap te ontwikkelen
Met welke stappen kun je vandaag nog aan de slag om jouw coachende leiderschapsstijl te ontwikkelen?
1. Leer je mensen écht kennen
Een goede coachende leider kent zijn teamleden niet alleen op basis van hun functietitel, maar ook als individu. Wat zijn hun sterke punten? Waar liggen hun uitdagingen? En wat motiveert hen? Door in te spelen op iemands persoonlijkheid en communicatiestijl, zorg je ervoor dat iedereen op de juiste plek zit en optimaal kan presteren. Stel, je hebt een medewerker die structuur en duidelijke richtlijnen prettig vindt, terwijl een ander juist floreert bij vrijheid en creatieve ruimte. Door je aanpak hierop af te stemmen, haal je het beste uit je team.
2. Geef meer vrijheid
Als leider is het belangrijk dat je helder communiceert over wat je verwacht van je team. Dit gaat niet alleen over de doelen, maar ook over de manier waarop ze behaald moeten worden. Geef medewerkers de verantwoordelijkheid en ruimte om het op hun eigen manier te doen. Zo voelen ze zich eigenaar van hun werk en worden ze gemotiveerd om initiatief te nemen. Bij een nieuw project kun je bijvoorbeeld zeggen: “Het doel is om binnen drie maanden X te bereiken. Maak een plan hoe jullie dat denken te bereiken en dan bespreken we het samen.”
3. Geef en ontvang feedback
Feedback is een essentieel onderdeel van coachend leiderschap. Het helpt je medewerkers om te groeien en zorgt ervoor dat iedereen zich gehoord voelt. Zorg voor een cultuur waarin feedback geven en ontvangen normaal is. Dit betekent niet alleen praten over verbeterpunten, maar ook sterke punten benoemen en successen vieren. Sta daarnaast open voor feedback over je eigen leiderschap. Als een teamlid bijvoorbeeld aangeeft dat hij meer ondersteuning nodig heeft bij een bepaalde taak, zie dit dan niet als kritiek, maar als een kans om je leiderschapsstijl aan te passen.
4. Zie fouten maken als leermomenten
Veel medewerkers kunnen alleen groeien als ze de ruimte krijgen om beslissingen te nemen en zelf oplossingen te bedenken. Dit betekent ook dat je hen het vertrouwen moet geven om fouten te maken en ervan te leren. Stel dat een medewerker een belangrijke klantpresentatie moet geven en daar nog weinig ervaring mee heeft. In plaats van alles voor te kauwen, kun je zeggen: “Ik vertrouw erop dat jij dit goed oppakt. Laten we na de presentatie samen evalueren wat goed ging en wat je de volgende keer anders zou doen.” Zo geef je iemand de kans om zich te ontwikkelen en bouw je aan een cultuur waarin leren centraal staat.
5. Stel open vragen
Meer weten?
Heeft dit artikel je geïnspireerd en wil jij ook meer coachend gaan leidinggeven en kun je hier handvatten voor gebruiken?
- Volg de driedaagse training Coachend leidinggeven en leer beter coaching gesprekken te voeren, zodat jij medewerkers in beweging brengt en hun denkproces stimuleert.
- En omdat de coachende leiderschapsstijl een belangrijk deel uitmaakt van leidinggeven, komt het ook terug in onze opleiding Middle Management B
- Of leer meer over coaching in één van de modules in onze opleiding Human Resource Management A.
Wil je meer weten? Kijk gerust op onze website of neem contact op met een van onze studieadviseurs via 0172 42 34 56.
Coachend leidinggeven gaat verder dan alleen taakverdeling en een goede werksfeer. Het gaat over het ontwikkelen en goed benutten van de competenties van je medewerkers.
Ontdek de training
