Binden, boeien en behouden van medewerkers: de 14 beste tips

9 april 2024

Goede medewerkers zijn goud waard. Je wilt ze niet alleen aantrekken, maar ook betrokken houden en voorkomen dat ze vertrekken. In HR heet dat binden, boeien en behouden. Hoe je dat slim aanpakt? In dit artikel delen we de belangrijkste tips.

Wat is het verschil tussen binden, boeien en behouden?

Zo op het eerste gezicht kun je denken dat de termen binden, boeien en behouden vrijwel hetzelfde betekenen.

Toch zitten er wel duidelijk verschil tussen.

• Binden betekent dat je medewerkers niet alleen aantrekt, maar ze zich ook écht verbonden laat voelen met de organisatie. Dit doe je door een werkomgeving te creëren waarin ze zich herkennen in de missie, visie en waarden van het bedrijf. Hoe sterker die verbinding, hoe groter de betrokkenheid.
• Boeien draait om motivatie en werkplezier. Door medewerkers uitdagend werk, groeikansen en erkenning te geven, blijven ze enthousiast en betrokken. Zo zorg je ervoor dat ze niet alleen goed presteren, maar ook gemotiveerd blijven om bij te dragen aan het succes van de organisatie.
• Behouden betekent talent vasthouden. Dat doe je door te investeren in ontwikkeling, werkgeluk en een fijne werksfeer. Zo voorkom je dat medewerkers vertrekken en zorg je ervoor dat ze langdurig van waarde blijven voor de organisatie.

Gedurende de hele loopbaan van de medewerker bij een bedrijf, werken leidinggevenden en HR aan het boeien, binden en behouden van medewerkers. Dat begint al voor de onboarding en eindigt pas bij de offboarding.

Het belang van binden, boeien en behouden van medewerkers

Bijna elke sector kampt met personeelstekorten, en dat zal de komende jaren waarschijnlijk niet veranderen. Nieuw personeel vinden is lastig, kost tijd en brengt hoge kosten met zich mee. Van het opstellen van een vacature tot het inwerken van een nieuwe collega – het hele proces vraagt veel tijd en geld.

Natuurlijk blijf je altijd nieuwe medewerkers nodig hebben. Mensen gaan met pensioen, verhuizen of je bedrijf groeit. Maar wat je wilt voorkomen, is dat goede medewerkers vertrekken omdat ze zich niet genoeg gewaardeerd of betrokken voelen. En daar komt binden, boeien en behouden in beeld.

Tips voor binden, boeien en behouden

Tip 1: Investeer in de ontwikkeling van je medewerkers

Uit de meest recente TechBarometer blijkt dat maar liefst 90% van de technici extra gemotiveerd is om hun werk te doen als hun werkgever investeert in hun ontwikkeling. Geef medewerkers daarom de kans om zich te ontwikkelen. Dat kan op verschillende manieren.

• Breng de leerwensen van medewerkers goed in kaart en probeer daar in het werk mogelijk bij aan te sluiten.
• Probeer creatief te denken: er hoeft niet altijd een dure opleiding gevolgd te worden. Je kunt ook denken aan een mentorsysteem, het aanbieden van stages en het organiseren van workshops door eigen collega’s.
• Denk ook aan de ontwikkeling van persoonlijke vaardigheden zoals feedback geven, grenzen stellen en timemanagement. Dit kan met trainingen, maar ook met coaching.
• Bouw aan een omgeving waarin van en met elkaar geleerd wordt.

Tip 2: Investeer in goed leiderschap

Een essentiële succesfactor om medewerkers te binden, boeien en behouden: zorg voor goed leiderschap.

• Goed leiderschap kan de motivatie, betrokkenheid, prestaties, productiviteit en werkplezier verhogen.
• Slecht leiderschap kan zorgen voor een slechte werksfeer, demotivatie, stress, burn-outs, en conflicten. Met als effect het vertrek van goede medewerkers.

Een goede relatie tussen medewerkers en leidinggevenden is goud waard. Goede leidinggevenden halen het beste uit zichzelf én hun medewerkers. Geef leidinggevenden de kans om hun eigen leiderschapskwaliteiten te ontdekken en te ontwikkelen.

Tip 3: Stimuleer een goede balans tussen werk en privé

“Werk is een aanvulling op je leven, niet andersom.” Deze uitspraak deed een van de HR-managers die bij ons een training volgden. Als je dit uitgangspunt hanteert, dan is het volkomen logisch dat werknemers hun werk natuurlijk goed willen doen, maar óók graag op tijd naar huis willen om samen met hun gezin te zijn, te sporten, af te spreken met vrienden enzovoort.

Vaker is het andersom:

• toch nog wat langer blijven om iets af te maken,
• een overleg dat uitloopt waardoor je te laat bent om nog te gaan sporten,
• meer werken omdat het zo druk is.

Het privéleven moet dan wijken voor het werk…

Natuurlijk kun je als werkgever tijdelijk om extra inzet vragen, maar onthoud dat een werknemer het recht heeft om nee te zeggen. En stimuleer dat ook! Geef als management het goede voorbeeld en laat zien dat het werk natuurlijk belangrijk is, maar dat het privéleven de basis is. Werknemers die dit voelen, zullen meer gemotiveerd zijn om zich lang aan jouw organisatie te binden.

Tip 4: Zorg voor een heldere en inspirerende visie en missie

Werknemers die weten wat de reden van bestaan is van de organisatie en wat het doel is van het werk, zullen zich meer verbonden voelen met het bedrijf en het werk wat ze doen. Een manier om dat voor elkaar te krijgen is het creëren en uitdragen van een heldere missie.

• Vandebron heeft bijvoorbeeld als missie: ‘100% groene energie in Nederland’. Krachtig, helder en eenvoudig.
• IMK Opleidingen wil ‘de beste praktijkgerichte opleider voor doorgroeiers in Nederland’ zijn.

Als werknemer weet je hoe jouw werk bijdraagt aan het doel van de organisatie. Je begrijpt beter waarom bepaalde besluiten genomen worden en hoe je vanuit jouw rol kunt bijdragen aan de missie en visie. Voor het management de schone taak om de missie, visie en organisatiedoelen uit te dragen en er een levend doel van te maken.

Tip 5: Houd koers

Bedrijven waarbij het management voortdurend worstelt om koers te houden, vooral bezig is met de eigen belangen en waar tegenstellingen zijn tussen wat gezegd wordt en wat er gedaan wordt, zullen merken dat medewerkers sneller de organisatie verlaten dan verwacht.

Zorg daarom voor een stevige basis: transparant en ondersteunend leiderschap, een heldere koers en haalbare langetermijndoelen.

Tip 6: Toon erkenning en waardering

Wees vereerd dat mensen bij jouw organisatie willen werken! Laat het zien door je erkenning en waardering te tonen.

Natuurlijk hoef je niet alles maar te accepteren of te tolereren, maar soms lijken werkgevers te vergeten dat werknemers bewust kiezen om bij jouw organisatie te werken en daar mag je best blij en dankbaar voor zijn.

Werknemers brengen een significant deel van hun leven bij jou door en vertrouwen op jou als werkgever dat je voor ze zorgt. In ruil daarvoor helpen zij jou met al het werk dat er ligt zodat jullie als bedrijf doelen kan behalen.

Laat zien dat je waardeert wat werknemers doen: geef complimenten, af en toe een extra bonus, of een spontaan cadeau. Dit kun je overlaten aan de individuele leidinggevende, maar ook een organisatiebrede blijk van waardering kan het goed doen.

Tip 7: Creëer een open cultuur

Bouw een positieve werkomgeving waarin medewerkers zich gewaardeerd, gerespecteerd en ondersteund voelen.

Werknemers voelen zich meer betrokken als er vertrouwen is, er open gecommuniceerd wordt en constructief wordt samengewerkt. Medewerkers floreren als ze werken in een cultuur van vertrouwen, veiligheid en transparantie.

De beste managers willen graag feedback op hun functioneren, presteren en ontwikkeling, zodat zij kunnen blijven leren en groeien. Geef medewerkers dus de ruimte en veiligheid om feedback te geven en ga daar op positieve wijze mee om.

Tip 8: Investeer in het welzijn van medewerkers

We noemden al het belang van de balans tussen werk en privé. Maar dat is slechts één apsect van het welzijn van medewerkers. Het welzijn van medewerkers heeft ook te maken met de fysieke en mentale gezondheid, de vitaliteit en duurzame inzetbaarheid.

Een handige tool is het Huis van Werkvermogen. Dit bestaat uit vier verdiepingen: vitaliteit, talent & ontwikkeling, persoonlijke drijfveren en werk & energie. De buitentrap verbindt de etages en symboliseert de relatie met de buitenwereld zoals de maatschappij, familie, vrienden en de sociale omgeving van de medewerker. Elke verdieping vraagt om zorg, aandacht en onderhoud.

Tip 9: Luister naar feedback

Vraag naar de mening van je medewerkers, luister daarnaar en doe er iets mee. Dit kan met een medewerkerstevredenheidsonderzoek, maar juist ook tijdens het werk en in de wandelgangen.

Vraag actief wat medewerkers denken van bepaalde situaties en vraagstukken. Betrek medewerkers bij besluitvorming en neem ze erin mee.

Medewerkers die voelen dat er naar ze geluisterd wordt, voelen zich meer betrokken. Een veilige omgeving waarin feedback respectvol gegeven wordt, zorgt ervoor dat medewerkers veel meer de neiging zullen hebben om vrijuit te spreken en hun mening te geven. Voor werkgevers is dit een groot goed. Want daarmee doe je waardevolle input op en bijsturen als zaken stroef verlopen. Zo voorkom je onvrede die leidt tot het vertrek van medewerkers.

Tip 10: Bied passende arbeidsvoorwaarden

Geef medewerkers de mogelijkheid om gebruik te maken van flexibele arbeidsvoorwaarden die passen bij hun levensfase. Medewerkers met jonge kinderen zullen gebaat zijn bij flexibele werktijden, medewerkers die geen of oudere kinderen hebben zullen wellicht meer verlofuren willen hebben. Anderen zullen graag juist verlof willen inruilen voor een hoger maandinkomen of voor hun persoonlijke ontwikkeling.

Zo biedt één van onze klanten een budget aan waarmee je als medewerker iets kunt doen waarvan vooral de medewerker heel blij wordt. Denk aan een gitaarcursus of een wandelweekend.

Het binden, boeien en behouden van medewerkers is een gezamenlijke inspanning van management, HR en medewerkers. Samen creëer je een werkomgeving waarin iedereen zich maximaal kan ontplooien en kan bijdragen.

Tip 11: Geef het goede voorbeeld

Voor leidinggevenden is het belangrijk om te realiseren dat er naar je wordt gekeken. Meer dan je denkt. Geef dus zelf het goede voorbeeld. Eigenlijk is het heel eenvoudig: verwacht alleen dingen van medewerkers die je zelf ook kunt waarmaken. Verwacht je dat jouw medewerkers op tijd beginnen? Dan ben je zelf ook op tijd. Wil je dat ze minder overwerken? Dan doe je dat zelf ook.

Tip 12: Hou mensen niet klein

Een topwerkneemster wil je het liefst op haar plek houden. Ze doet haar werk goed, dus zie je haar liever niet naar een andere afdeling vertrekken. Toch is het aan te raden om de ambities van je medewerkers niet te beteugelen. Als je de kans niet biedt om te groeien binnen jullie bedrijf, gaat ze haar heil wel ergens anders zoeken. Dat is een verlies voor de organisatie. Stel bijvoorbeeld samen een ontwikkelplan op om het beoogde doel te behalen.

Tip 13: Ga mee met de tijd

In de huidige (krappe) arbeidsmarkt verwachten medewerkers een stapje meer van hun werkgever en leidinggevende. Ze hebben ook meer te eisen, aangezien er over het algemeen meer vraag naar werk dan aanbod is. Zo hechten vooral jongere medewerkers meer aan flexibiliteit, zoals thuiswerken en (tot een bepaalde hoogte) zelf de werktijden beslissen. Ga het gesprek aan met je medewerkers en vraag waar ze behoefte aan hebben.

Tip 14: Geef vertrouwen

Soms wordt gezegd: controleren is beter dan vertrouwen. Dat is echt een misverstand. Vertrouwen, vrijheid en eigen verantwoordelijkheid is de ultieme mix voor de lange termijn. Bied daarom meer zelfstandigheid, eigenaarschap en vertrouwen zodra medewerkers hier klaar voor zijn.

Personeel behouden en de invloed van de leidinggevende

Een bekende quote over personeelsbehoud is ‘medewerkers verlaten niet hun baan, maar hun baas’. Als manager of teamleider heb je namelijk veel invloed op personeelsbehoud. Mensen werken graag voor een leidinggevende die het beste met ze voor hebben, die ze uitdagen en motiveren. Een goed salaris is daarbij vaak slechts een leuke bijkomstigheid.

Een manager die medewerkers niet snel zullen verlaten:

1. Is geïnteresseerd in zijn medewerkers.
2. Neemt feedback serieus en doet wat met de informatie die hij krijgt.
3. Gaat regelmatig in gesprek met zijn medewerkers over wat ze belangrijk vinden en weet wat hen motiveert.
4. Weet wat er speelt in zijn team.
5. Zorgt voor een goede werksfeer.
6. Geeft medewerkers de ruimte en verantwoordelijkheid in de uitvoering van hun werk.
7. Biedt ruimte om fouten te maken en daarvan te leren.
8. Daagt zijn medewerkers uit om nét iets meer te doen dan ze zelf denken te kunnen.
9. Inspireert medewerkers om zich persoonlijk te ontwikkelen
10. Geeft het goede voorbeeld.
11. Is transparant over zijn eigen ambities en bedrijfsdoelen.

Ondersteuning nodig?

Het kan zijn dat jouw organisatie op verschillende vlakken ondersteuning nodig heeft om medewerkers te binden, boeien en te behouden:

• Ontwikkeling HR: Is er professionalisering nodig op HR? Denk dan eens aan de opleiding Human Resource Management A waarin de basis wordt gelegd voor een stevig HR-fundament. Met de opleiding Human Rescource Management B zet HR de stap naar strategisch HR Business Partner.  
• Leiderschapsontwikkeling: managers kunnen zich ontwikkelen met de praktijkgerichte opleiding Middle Management A voor leidinggevenden die zijn doorgegroeid van vakspecialist naar leidinggevende. De opleiding Middle Management B is voor leidinggevenden die toe zijn aan verdieping van hun leidinggevende kwaliteiten. Voor ambitieuze leidinggevenden die meer invloed willen uitoefenen en verschil willen maken, is de opleiding Middle Management C een aanrader.  
• Vraagstukken die vragen om maatwerk: spelen er vraagstukken binnen jouw bedrijf die invloed hebben op het binden, boeien en behouden van medewerkers? Schakel dan HR Vaartmaker in. HR Vaartmaker is een nieuwe dienst van IMK Opleidingen waarbij onze HR-professionals op tijdelijke basis ondersteunen bij HR-vraagstukken.