19 juni 2024

Iedereen die werkt, communiceert. Het is belangrijk om goed te communiceren, of het nu met klanten, collega’s, management of leveranciers is. Maar welke communicatieve vaardigheden zijn er en welke zijn van belang? 

Wat zijn communicatieve vaardigheden?

Communicatieve vaardigheden zijn de vaardigheden die je gebruikt om te interacteren met anderen. Daarbij maken we een onderscheid tussen verbale communicatie, zoals praten en luisteren, en non-verbale communicatie, zoals lichaamstaal. Ook persoonlijke uitstraling is een onderdeel van communicatieve vaardigheden.

📕 Download onze praktische gids voor betere communicatie op het werk

Professionele communicatieve vaardigheden

Welke communicatieve vaardigheden zijn belangrijk om te beheersen in je werk?

1. Schriftelijke communicatie

Van een kort berichtje voor een klant tot het schrijven van een lange rapportage voor management: vrijwel in elke baan heb je schriftelijke communicatieve vaardigheden nodig. Zeker nu veel communicatie digitaal verloopt. 

Om professioneel over te komen, is het belangrijk om geen spel- en taalfouten te maken. En het liefst lezen je teksten natuurlijk ook nog makkelijk. Een training schriftelijke communicatie kan je helpen om deze communicatieve vaardigheden te ontwikkelen.

2. Duidelijk communiceren

In je communicatie met collega’s is het belangrijk om duidelijk te zijn. Zeker wanneer je taken delegeert of werkzaamheden uitlegt. Door duidelijk te communiceren is je uitleg maar op één manier te interpreteren.  

Dat klinkt misschien eenvoudig, maar is nog best lastig. Je manier van praten, woordkeuze, de lengte van je boodschap en de emotie van je stem kunnen er namelijk allemaal voor zorgen dat er ruis op de lijn komt.

3. Efficiënt communiceren

Snel tot de kern komen en beknopt je verhaal vertellen is vaak belangrijk in een professionele setting. Denk bijvoorbeeld aan een kort overleg of snelle vraag van een collega. Het is dan handig als je kernachtig communiceert zonder uit te wijden met onnodige aanvullende informatie of je mening te delen.

4. Zelfverzekerd communiceren

Ben je een specialist in je vakgebied? Laat dat dan ook merken door de manier waarop je communiceert. Wanneer je als monteur bijvoorbeeld precies weet wat je moet doen, maar veel twijfelwoorden als ‘eh’, ‘misschien’ en ‘eventjes’ gebruikt, zal de klant toch aan je expertise twijfelen.

5. Actief luisteren

Communicatie betekent niet alleen dat je jezelf goed kunt uitdrukken, maar ook dat je de communicatie van anderen goed ontvangt. Door actief te luisteren heb je aandacht voor de ander en doe je je best om de ander zo goed mogelijk te begrijpen. Focus je volledig op de ander, doe geen aannames, vraag door wanneer de boodschap voor jou nog niet helemaal helder is en luister opnieuw.

6. Non-verbale communicatie

Non-verbale communicatie gaat niet om de boodschap zelf, maar om alles eromheen. Je houding, intonatie, oogcontact, handgebaren, gezichtsuitdrukking, enzovoort. Hierdoor kan een boodschap compleet anders overkomen. Je leert het vooral door bewust te letten op je non-verbale gedrag en er veel mee te oefenen. 

Ter illustratie een voorbeeld: manager Bryan vraagt Esmeé om een bepaalde taak uit te voeren. 

  • Esmeé zit onderuit gezakt met haar armen over elkaar. Ze kijkt Bryan niet aan en zegt ‘Ja, prima.’ Daarna gaapt ze en staat zuchtend en kreunend op. 
  • Esmeé zit voorovergebogen met haar handen in haar schoot, kijkt Bryan aan en knikt terwijl hij de taak uitlegt. Daarna zegt ze met een brede glimlach ‘Ja, prima!’ en springt op om aan de slag te gaan. 

Twee keer dezelfde boodschap, maar met een compleet ander gevoel erbij.

7. Assertiviteit

Assertiviteit betekent voor jezelf en je belangen opkomen, zonder de ander te benadelen. Het houdt in dat je je grenzen duidelijk aangeeft, terwijl je tegelijkertijd de gevoelens van de ander respecteert. ‘Nee’ leren zeggen, gehoord worden en omgaan met feedback en kritiek zijn voorbeelden van deze communicatie vaardigheid.

8. Feedback geven en ontvangen

Feedback is informatie over hoe iemand iets doet of gedaan heeft. Je collega’s of leidinggevende vertellen bijvoorbeeld wat ze goed vinden aan je werk of wat je kunt verbeteren.  

Het is lastiger dan je denkt om feedback te incasseren en op een constructieve manier uit te delen. Gelukkig is het een van de communicatieve vaardigheden die je goed kunt ontwikkelen. Bijvoorbeeld door een training Feedback geven te volgen.

9. Collegialiteit

Werk je samen met collega’s? Dan is het goed om je collegiaal op te stellen. Je hebt anderen immers nodig om jouw doelen te behalen. Vraag eens of je de ander kunt helpen, zonder daar iets voor terug te willen. Als jij een keer hulp nodig hebt, zal je collega jou ook helpen.

10. Inlevingsvermogen

Laat door middel van je communicatie merken dat je de ander begrijpt en serieus neemt. Dat maakt gesprekken met zowel klanten als collega’s prettiger. De ander voelt zich gehoord en zal je advies sneller overnemen. Wanneer je totaal geen empathie toont, gaan de hakken juist in het zand. 

Lees ook: 10 tips voor een betere communicatie met collega’s

Communicatieve vaardigheden verbeteren

Wil je aan de slag met jouw communicatieve vaardigheden? Schrijf je dan in voor de cursus Effectief communiceren op de werkvloer. Door te werken aan je communicatie zal de samenwerking met collega’s en je relatie met klanten verbeteren. 

Wil je specifieke vaardigheden ontwikkelen? Kijk dan eens bij onze schriftelijke communicatie trainingen of onze trainingen in communicatie & persoonlijke effectiviteit. 

Wil je de communicatie op je werk verbeteren? In deze whitepaper delen we praktische tips en tricks om direct mee aan de slag te gaan.

Download whitepaper
whitepaper communicatie