Onze samenleving is divers en dat is ook te merken op de werkvloer. Cultuurverschillen op de werkvloer kunnen verrijkend zijn, én uitdagend. Effectief omgaan met deze diversiteit is cruciaal voor een gezonde werkomgeving. In dit artikel zet IMK-trainer Ali Sultan de do’s en don’ts op een rijtje voor het omgaan met verschillende culturen op het werk.
Inhoud
Wat is een cultuur eigenlijk?
Een cultuur is de manier waarop een groep samenleeft en betekenis geeft aan hun omgeving.
Dit uit zich op verschillende vlakken:
- Normen en waarden: normen en waarden vormen de basis voor gedrag binnen cultuur of samenleving. Normen zijn de gedragsregels die aangeven wat als acceptabel wordt gezien en waarden zijn de diepgaande overtuigingen die als wénselijk worden gezien.
- Gedrag en gewoontes: hierbij kun je denken aan verbale (direct taalgebruik of juist niet) en non-verbale communicatie (oogcontact, gebaren etc.), sociale gebruiken (hoe begroet je elkaar bijvoorbeeld) en rituelen (op vaste tijdstippen bidden, verjaardagen vieren).
- De sociale structuur: dit gaat over de manier waarop een samenleving is georganiseerd. Op de werkvloer merk je bijvoorbeeld dat er op verschillende manieren naar hiërarchie wordt gekeken.
- Religie en filosofie: veel culturen hebben specifieke religieuze overtuigingen en filosofieën die hun wereldbeeld beïnvloeden.
- Materiële cultuur: hoe wordt er tegen geld aangekeken, welke merken zijn geaccepteerd, hoe wordt er gewoond, hoe verplaats je je (auto, vliegtuig, openbaar vervoer) etc.
- Symbolen en taal: symbolen en taal laten zien hoe kennis en waarden worden overgebracht.
- Levensstijl en etiquette: hier kun je denken aan eetgewoontes, kledingstijl en etiquette bijvoorbeeld.
- Kunst en expressie: hoe wordt er gekeken naar kunst, muziek, literatuur, architectuur en andere vormen van expressie.
Je kunt je voorstellen hoeveel invloed cultuur heeft op het gedrag van iemand. Het begrijpen van elkaars cultuur is essentieel om mensen met verschillende achtergronden te verbinden. Maar als dat nog niet lukt, welke problemen kunnen cultuurverschillen op de werkvloer dan veroorzaken?
Cultuurverschillen op de werkvloer en de problemen die dat kan geven
Cultuurverschillen op de werkvloer kunnen verschillende uitdagingen en problemen veroorzaken. Hier zijn enkele veelvoorkomende problemen die kunnen ontstaan:
- Miscommunicatie door verschillende communicatiestijlen, taalbarrières en interpretatieverschillen. Dit kan leiden tot fouten, verkeerde verwachtingen en een verminderde productiviteit.
- Onbegrip over normen, waarden en verwachtingen kan conflicten geven en de teamdynamiek negatief beïnvloeden.
- Medewerkers die zich buitengesloten voelen, zijn minder betrokken en minder gemotiveerd.
- In multiculturele teams kunnen er subgroepen ontstaan op basis van culturele overeenkomsten. Dit kan verdeeldheid creëren en de samenwerking belemmeren.
- Medewerkers kunnen weerstand hebben tegen veranderingen vanuit hun culturele perspectief. Dit kan invloed hebben op de innovatie en implementatie van nieuwe ideeën.
- Als culturele verschillen niet worden erkend of gerespecteerd, kan dit leiden tot gevoelens van discriminatie of onrechtvaardigheid. Dit kan een negatief effect hebben op de werkomgeving en reputatie van de organisatie.
- Culturele misverstanden kunnen ook invloed hebben op klantrelaties als er onvoldoende begrip is voor andere culturen.
Om dit soort problemen te verminderen en te voorkomen is het belangrijk dat er bewustzijn is van de culturele verschillen, diversiteit te omarmen en een inclusieve werkomgeving te bevorderen.
Do’s bij het omgaan met cultuurverschillen op de werkvloer
- Investeer in cultuurtraining voor medewerkers: kweek begrip en kennis van elkaar culturele achtergrond. Dit bevordert het onderlinge respect en vermindert misverstanden. Denk aan het geven van presentaties door medewerkers, het maken van gezamenlijke maaltijden, delen van feestdagen etc.
- Moedig een open communicatie aan waarin medewerkers zich vrij voelen om hun standpunten en zorgen te delen zonder dat ze bang hoeven te zijn voor een oordeel.
- Organiseer teambuildingactiviteiten die gericht zijn op samenwerking. Zo kunnen teamleden elkaar beter leren kennen buiten de werkomgeving.
- Faciliteer flexibele werktijden om tegemoet te komen aan de culturele verwachtingen als het gaat om werktijden, feestdagen, vrije dagen etc.
- Implementeer een actief diversiteitsbeleid dat gelijke kansen en inclusiviteit bevordert.
Don’ts bij het omgaan met cultuurverschillen op de werkvloer
- Stereotypering en generalisatie: elk mens is uniek en cultuurverschillen moeten daarom ook individueel benaderd worden.
- Besluiten nemen op basis van vooroordelen: Baseer je oordeel van prestaties op objectieve criteria.
- Taalbarrières negeren: zorg voor taalcursussen en schakel zonodig tolken of vertaaldiensten in.
- De cultuur als excuus gebruiken: sommige gedragsnormen zijn universeel zoals respect hebben voor elkaar.
- Uitsluiting: zorg ervoor dat elke medewerker zich betrokken voelt bij besluitvormingsprocessen en sociale activiteiten.
Het omgaan met cultuurverschillen op de werkvloer vraagt om begrip, geduld en actieve betrokkenheid. Met bovenstaande do’s en don’ts kun je een inclusieve en ondersteunende werkomgeving creëren waarin diversiteit gezien wordt als kracht. Dit komt ten goede van de medewerkers maar ook van het succes en de groei van de organisatie.
Leer omgaan met cultuurverschillen op het werk
Wil je je meer verdiepen in het omgaan met cultuurverschillen en hoe zich dat vertaalt naar de werkvloer? De training Omgaan met cultuurverschillen is voor leidinggevenden, managers en HR-medewerkers die (samen)werken met medewerkers met diverse culturele achtergronden, de verschillen beter willen begrijpen en hun communicatie daarop willen leren afstemmen.
