Presenteren is meer dan alleen maar je boodschap overbrengen. Een goede presentatie is een samenspel van inhoud, vorm, ondersteunende middelen en natuurlijk je stem. Het juiste stemgebruik kan het verschil maken tussen een saaie monoloog en een boeiende presentatie. Hoe je je stem goed inzet? We geven je de beste tips in dit artikel.
Waarom is je stemgebruik belangrijk bij een presentatie?
Je stem is een krachtig instrument bij het overbrengen van je boodschap en het boeien van je publiek. Met een gevarieerde stem breng je emoties beter over en betrek je je publiek bij je verhaal.
Met je stem kun je je boodschap begrijpelijker maken door de nadruk te leggen op belangrijke punten. Een krachtige stem straalt autoriteit en zelfvertrouwen uit. Dit helpt je geloofwaardigheid te vergroten en je publiek te overtuigen. Door afwisseling in toonhoogte, volume en tempo kun je de aandacht van je publiek vasthouden en voorkom je dat ze afdwalen. Genoeg reden om je stem beter te leren inzetten dus! Hoe je dat doet, lees je hieronder.
Tips om je stem beter in te zetten
Je stemgebruik kun je verbeteren met onderstaande tips. Wat ook belangrijk is om te onthouden: je hoort jezelf anders dan anderen jou horen. Je herkent misschien wel hoe raar het is om je eigen stem terug te horen op een opname. Ook je hersens zijn gewend dat jouw stem op een bepaalde manier klinkt. Ga je daarmee spelen, dan komt er weerstand en zullen je hersens gaan corrigeren. Daarom is het zo moeilijk om bijvoorbeeld te leren om harder te spreken dan je gewend bent. Of zachter.
Wil je toch veranderen hoe je stemgeluid klinkt? Dan is het oefenen, oefenen, oefenen geblazen. Je hersens raken gewend aan je andere manier van spreken en jij wordt er stap voor stap vertrouwder mee.
10 tips voor een beter stemgeluid
- Een goede voorbereiding is het halve werk – Zorg ervoor dat je de inhoud van je presentatie volledig begrijpt en comfortabel bent met wat je gaat zeggen. Dit zal je helpen ontspannen en je stem natuurlijker laten klinken.
- Varieer in toonhoogte en tempo – Variëren in toonhoogte en tempo maakt je stem boeiender. Praat sneller als je opwinding of energie wilt overbrengen en spreek langzamer voor belangrijke punten. Variatie in tempo doet vaak ook iets met je toonhoogte. Als je snel en opgewonden praat, zal je stem vaak wat hoger zijn. Langzamer praten klinkt meestal wat lager van toon. Ben je al wat meer geoefend? Dan kun je ook levendigheid in je stem aanbrengen door aan het einde van een zin je stem iets omhoog te laten gaan i.p.v. naar beneden. Kijk dan wel uit dat het niet gaat lijken op een vraag.
- Neem een pauze – Zet pauzes in om de aandacht te trekken, belangrijke punten te benadrukken en je publiek tijd te geven om na te denken. Denk dan niet aan een pauze van minuten, een pauze van een paar seconden is genoeg. Langer maakt het ongemakkelijk voor de luisteraar (is hij klaar? Komt er nog iets? Moeten we al klappen?).
- Spreek luid en duidelijk – Zorg ervoor dat je stem luid genoeg is zodat iedereen in de zaal je kan horen zonder dat je schreeuwt.
- Doe ademhalingsoefeningen – Goed ademhalen is cruciaal om je stem onder controle te houden. Adem diep in voordat je begint te spreken. Oefen in ademhalen via je buik. Zo voorkom je dat je adem hoog zit waardoor je sneller buiten adem raakt. Neem de tijd om adem te halen, gebruik daarvoor je spreekpauzes. Kijk even rustig de zaal in, voel waar je bent en adem rustig in en uit via je buik.
- Euhm, uh, eeehhh – Bijna allemaal doen we het: ‘eh’ zeggen tijdens het praten. Het is niet erg als het eens gebeurt, maar zoals met alles is te veel niet goed. Probeer af te leren dat je ‘eh, euh, ehm’ gebruikt. Dat kun je oefenen in het dagelijks leven zodat je er op het podium minder last van hebt.
- Oefen, oefen, oefen – Oefen je presentatie meerdere keren. Zorg ervoor dat je de presentatie van binnen en van buiten kent, dat je weet waar je de accenten wilt leggen. Waar je even pauze neemt, een vraag stelt of een grapje maakt. Die inhoud heb je zo helemaal onder de knie, zodat jij je meer kunt focussen op je stemgebruik.
- Neem jezelf op – Ben je je presentatie aan het oefenen? Neem jezelf dan op. Jezelf terugzien op beeld is confronterend en in het begin ongemakkelijk. Maar je ziet wél waar de verbeterpunten zitten. Waar je stem wegzakt, waar je te weinig accent legt en waar het te langdradig wordt. Hoe meer je oefent en hoe vaker je jezelf terugziet, hoe makkelijker het zal worden.
- Wees authentiek – Het meest onderscheidende aan ons, is door onszelf te zijn. Blijf dus trouw aan jezelf. Ga geen anderen nadoen of een kunstmatige stem creëren. Je eigen, authentieke stem (met wat slimme trucjes) is het meest geloofwaardig en betrouwbaar.
- Leer van anderen – Luister je naar een presentatie van iemand anders? Analyseer eens wat diegene doet om jou geboeid te houden of wat er anders kan. Wat doet diegene met zijn stem, waar houdt hij even stil, wanneer praat hij sneller of harder? Een goede inspiratiebron en leerschool is TED: een online platform waar je presentaties kunt terugvinden over allerlei onderwerpen en van allerlei soorten sprekers.
Het juiste stemgebruik kan de impact van je presentatie vergroten en je publiek beter betrekken. Met bovenstaande tips kun je werken aan het verbeteren van je stemgebruik. De sleutel tot succes? Oefenen, oefenen, oefenen. Dus blijf werken aan je spreekvaardigheid en gebruik je stem!
Meer leren over presenteren?
Presenteren is te leren. Vooral door te dóen! Bijvoorbeeld in een veilige omgeving zoals tijdens een training. In onze cursus Presenteren leer je van en met de andere deelnemers om te presenteren met meer zelfvertrouwen, daadkracht en overtuiging.
Twijfel je welke training het beste bij je past? Neem dan contact op met onze studieadviseurs voor een vrijblijvend advies via advies@imkopleidingen.nl of 0172 – 42 34 56.
