21 januari 2025

Harold zucht: “Hoe kan Paul nou een burn-out hebben? Hij is hartstikke jong en hij werkt parttime!” Het klinkt tegenstrijdig: jonge medewerkers, vaak net gestart met hun eerste baan, die opbranden zonder een overvolle agenda te hebben. Hoe ga je hiermee om als leiddingevende?

Waarom generatie Z zo vatbaar is voor burn-out 

Natuurlijk kun je niet een hele generatie over een kam scheren, maar uit onderzoek blijkt dat één op de vier jongeren uit generatie Z (geboren tussen 1995 en 2010) last heeft van burn-outklachten.

Daar zijn verschillende oorzaken voor.

  • Prestatiedruk: generatie Z groeide op in een wereld vol prestatiedruk. Sociale media tonen constant de hoogtepunten van anderen, waardoor ze het gevoel hebben dat het altijd beter moet. Dit geldt niet alleen op het werk, maar ook in hun persoonlijke leven. 
  • Een gebrek aan houvast: in tegenstelling tot oudere generaties starten veel jongeren hun loopbaan in een wereld die onzeker en complex is. Denk aan het klimaat, stikstof, oorlog, inflatie, krapte op de huizenmarkt en de hoge hypotheeklasten en een hoge studieschuld. Daardoor voelen ze zich minder zeker over hun toekomst. 
  • Altijd ‘aan’ staan: de digitalisering zorgt ervoor dat generatie Z altijd verbonden is. De grens tussen werk en privé vervaagt, en het constante gebruik van technologie draagt bij aan mentale uitputting. 
  • Gebrek aan weerbaarheid: generatie Z heeft minder kansen gehad om veerkracht op te bouwen. Beschermende ouders, minder confrontaties met tegenslag en een cultuur waarin falen wordt vermeden, hebben hen minder voorbereid op uitdagende of stressvolle situaties. 

Het perspectief van Harold: onbegrip en uitdaging 

Harold, leidinggevende van een team van zo’n 15 medewerkers, worstelt met dit fenomeen. Hij vindt het frustrerend om te zien dat jonge medewerkers, die ogenschijnlijk niet overwerkt zijn, toch uitvallen. Hij denkt soms: “Hoe kun je opgebrand zijn als je nog maar net begonnen bent? Stel je niet aan, schouders eronder en aan de slag!” 

Hij begrijpt dat deze houding niet helpt, maar vindt ook dat hij zelfstandigheid en doorzettingsvermogen mag verwachten van zijn teamleden. Dat ziet hij bij deze jongere medewerkers niet terug. En dat kan kloppen, want generatie Z heeft juist behoefte aan ondersteuning, begrip en ruimte om te groeien. Het helpt natuurlijk ook niet dat hij zijn eigen loopbaan vergelijkt met die van zijn jongere teamleden: de tijden zijn veranderd.  

Hoe kun je het beste omgaan met generatie Z? 

Na overleg met HR waarin hij zijn uitdaging besprak, krijgt Harold het advies om zich in te schrijven voor de training Omgaan met generatieverschillen. Harold moet investeren in zichzelf en zijn team. Door meer over de (voorkeuren van) verschillende generaties te leren en zijn eigen leiderschapsstijl te evalueren en bij te sturen, kan hij een cultuur van groei en samenwerking bevorderen. 

Harold leert onder andere de drijfveren van generatie Z kennen, hoe je het beste kunt communiceren met jonge medewerkers en dat mentale gezondheid een belangrijk aandachtspunt is bij deze generatie. 

1. De drijfveren van generatie Z

Harold leert wat medewerkers van generatie Z motiveert en kan zo meer aansluiten op hun behoeftes: 

  • Zingeving: ze willen dat hun werk een positieve impact heeft. 
  • Persoonlijke ontwikkeling: ze zien hun werkplek als een plek om te leren en groeien. 
  • Flexibiliteit: ze zoeken balans tussen werk en privé.

2. Communiceer op maat

Generatie Z waardeert open en transparante communicatie. Een manier om hieraan tegemoet te komen is om regelmatig check-ins te plannen om te vragen hoe medewerkers zich voelen. Feedback geven die gericht is op ontwikkeling zal meer effect hebben dan alleen feedback geven op prestaties. 

3. Aandacht voor mentale gezondheid

Voor generatie Z is een werkomgeving die mentale gezondheid ondersteunt, een belangrijke factor om stress en burn-out te voorkomen.  

  • Zorg voor een werkcultuur waarin fouten maken en leren geaccepteerd worden. 
  • Stimuleer ontspanning, zoals pauzes of het bespreekbaar maken van werkdruk. 
  • Bied toegang tot coaching of mindfulness-trainingen.

4. Laat los om grip te krijgen

Harold is gewend om grip te houden door controle uit te oefenen. Generatie Z doet het beter als zij vertrouwen krijgen en autonomie. Zo voelen ze zich meer gewaardeerd en versterkt. 

Voor Harold is de training een spiegel. Hij leert dat succes meer is dan cijfers. Generatie Z heeft behoefte aan leiders die zich niet alleen richten op prestaties, maar ook op welzijn en ontwikkeling. Door zijn aanpak aan te passen, kan hij niet alleen burn-outs voorkomen, maar ook een team bouwen dat met vertrouwen en motivatie samenwerkt. 

Zelf aan de slag met generatie Z?  

Geef jij ook leiding aan jonge medewerkers van generatie Z? Dan hebben we nog wat concrete tips voor je op een rijtje gezet:  

  1. Plan tijd voor persoonlijke gesprekken: vraag naar de behoeften, dromen en uitdagingen van je medewerkers. 
  2. Focus op groei in plaats van resultaten: maak persoonlijke ontwikkelingsplannen onderdeel van je teamstrategie. 
  3. Betrek je team bij oplossingen: vraag hoe zij hun werk willen vormgeven en neem hun ideeën serieus. 
  4. Wees een rolmodel: laat zien dat het oké is om pauze te nemen, hulp te vragen en te investeren in je eigen welzijn. 
  5. Kijk verder dan cijfers: let op signalen van stress, zoals verminderde motivatie of afwezigheid, en bespreek dit tijdig. 

Hoe meer Harold nadenkt hoe hij het beste kan omgaan met de behoeftes van jonge medewerkers, hoe meer hij zich realiseert dat oudere generaties ook iets kunnen leren van generatie Z. Want aandacht voor talent, groei, ontwikkeling en je mentale welzijn is voor iedereen gezond, niet alleen voor generatie Z.  

Meer lezen over generatie Z? Lees dan Generatie Z: hoe geef je leiding aan de ‘nieuwe’ generatie? 

Werk je met medewerkers uit verschillende generaties? Leer hoe je de verschillen als kracht inzet.

Ontdek de training
Generatie Z - IMK Opleidingen