We maken de hele dag door keuzes. Thuis en op het werk. Heb je het idee dat jij daar meer moeite mee hebt dan anderen? Of loop je regelmatig vast bij het maken van keuzes? In dit artikel delen we praktische handvatten om knopen door te hakken.
Inhoud
Waarom is keuzes maken zo lastig?
Daar zijn verschillende redenen voor.
- Bang zijn om de verkeerde beslissing te nemen. Uit angst om te falen, maak je soms helemaal geen keuze.
- Keuzestress door te veel opties. Daardoor weet je niet meer waar je moet beginnen.
- De gevolgen zijn groot. Hoe groter de keuze, hoe moeilijker het vaak wordt. Kiezen wat je vanavond eet, is eenvoudiger dan bijvoorbeeld een nieuwe baan kiezen.
- Streven naar perfectie. Dat vergroot de druk en maakt keuzes maken nog lastiger.
Gelukkig zijn er verschillende manieren om die lastige knopen toch door te hakken.
Manieren om keuzes te maken
1. Vertrouw op je gevoel
Je onderbuikgevoel is vaak een goede raadgever. Je intuïtie werkt als een snelle analyse van eerder opgedane ervaring en kennis. Daardoor weet je eigenlijk direct wat de juiste keuze is, zonder dat je goed over het vraagstuk na hebt gedacht. Durf erop te vertrouwen, of neem het in ieder geval mee in je overweging. Bijvoorbeeld wanneer een collega vraagt of je een taak wilt overnemen en je meteen voelt dat je ‘nee’ wilt zeggen.
2. Gooi een muntje op
Voor kleine keuzes kan een muntje uitkomst bieden. Kiezen tussen frisdrank? Kop is cola, munt is cassis. Het geheim? Je weet vaak al wat je wilt als je het muntje de lucht in gooit en merkt dat je hoopt op een bepaalde uitkomst.
3. Zet voordelen en nadelen tegen elkaar af
Maak een lijst met links de voordelen en rechts de nadelen van elke keuze. Schrijf groot en dik wat echt zwaar weegt en klein wat minder belangrijk is. Zo maak je het nemen van de keuze visueel. Denk bijvoorbeeld aan de keuze tussen een vakantie of een nieuwe auto. Wat brengt je meer plezier op lange termijn?
4. Weeg de gevolgen tegen elkaar af
Bekijk wat er gebeurt als je voor optie A kiest en wat als je kiest voor optie B. Bijvoorbeeld: blijf je in een stressvolle, maar goedbetaalde baan? Of ga je werken in het onderwijs waar je gelukkiger bent, maar minder verdient? Vervolgens kun je bepalen wat je belangrijker vindt.
5. Beslis op basis van data
Bij grote keuzes kun je ook objectieve data inzetten, bijvoorbeeld door een DISC-profiel te laten opstellen. Je weet dan waar je energie van krijgt en wat je juist energie kost. Past een baan met veel autonomie en thuiswerkmogelijkheden bij jou? Door dit helder te hebben, wordt het makkelijker om een besluit te nemen over die interessante, maar spannende, nieuwe baan.
6. Kom er later op terug
Soms kun je op een later moment helderder nadenken. Is er veel haast of stress rondom een vraagstuk, zoals een collega die vraagt of je zijn dienst met kerst overneemt? Geef jezelf toch tijd om erover na te denken en kom erop terug.
7. Zet alleen de eerste stap
Twijfel je omdat de stap te groot voelt? Begin klein. Volg bijvoorbeeld eerst de cursus Starten met leidinggeven in plaats van direct een leidinggevende functie aan te nemen. Als blijkt dat het toch niets voor jou is, kun je altijd nog terug.
8. Kies een optie die ‘gewoon prima’ is
Niet elke keuze hoeft perfect te zijn. Organiseer bijvoorbeeld een eenvoudig teamuitje zoals een borrel, in plaats van te blijven zoeken naar dé perfecte activiteit.
9. Zie foute keuzes als leermomenten
Fouten maken hoort erbij. Stel dat je ervoor kiest om ja te zeggen tegen een opdracht, maar het gaat fout. Dan weet je voortaan dat dit nog te hoog gegrepen is. Gaat het wel goed? Dan heb je onverwacht meer capaciteiten ontdekt.
10. Geef jezelf een deadline
Accepteer dat twijfel normaal is, je zult nooit zeker weten welke keuze de beste is. Voorkom eindeloos wikken en wegen: geef jezelf een deadline voor het maken van je keuze en blijf erbij. Blijkt het achteraf toch de verkeerde keuze? Zie dan tip 9.
Vergroot je persoonlijk leiderschap
Keuzes maken is een belangrijk onderdeel van persoonlijk leiderschap: de regie nemen over je eigen leven. Door jezelf beter te leren kennen en vaardigheden te oefenen, word je beter in beslissen. Wil je dit leren? Schrijf je dan in voor de training Persoonlijk leiderschap en ontwikkel jezelf verder.
Verkrijg diepgaand zelfinzicht in jezelf en leer bewuste keuzes maken. Zowel in je professionele als persoonlijke leven.
