Generatie Z: hoe geef je leiding aan de ‘nieuwe’ generatie?

Gen Z doet zijn intrede op de werkvloer, nu nog voornamelijk als starters en stagiaires. Als leidinggevende of werkplekbegeleider is het soms wel even schakelen want Gen z verschilt op veel vlakken van generatie Y (ook wel de millenials) en eerdere generaties. Hoe ga je hier als leidinggevende mee om? En wat kun je als stagebegeleider doen om deze generatie beter te begrijpen?

Wie is Generatie Z?

Generatie Z is geboren tussen 1996 en 2015. In 2023 zijn ze dus tussen de 8 en 27 jaar oud. Kenmerkend is dat ze echte digital natives zijn: het is de eerste generatie die geen wereld heeft meegemaakt zonder smartphones en razendsnel internet.

Door moderne technologie is de hele wereld verbonden en bereikbaar. Daardoor heerst het gevoel dat alles mogelijk is. Het leven is maakbaar. Aan de andere kant hebben ze in hun korte leven al meerdere dreigingen en crisissen meegemaakt. Dit heeft ze gevormd tot aanpakkers die opkomen en zorgen voor zichzelf én de wereld waarin ze oud willen worden.

Gen Z en de arbeidsmarkt

De afgelopen jaren zien we de oudste Z’ers de arbeidsmarkt betreden. Door krapte zit vrijwel elke branche te springen om extra krachten. De banen liggen voor het oprapen en Gen Z heeft daarmee een unieke onderhandelingspositie. Werkgevers zijn aan zet om Gen Z te overtuigen om bij hen te komen werken. En niet andersom.

Wat vinden ze belangrijk in een baan?

De ene Z’er is de andere niet. Toch zijn er eigenschappen en wensen die de meeste Z’ers belangrijk vinden binnen hun werk. Uit onderzoek van Intelligence Group en CompanyMatch komen deze punten naar voren:

• Snel en transparant sollicitatieproces – Gen Z wil alles weten voordat ze solliciteren en gebruikt hun goede onderhandelingspositie om dit af te dwingen. Niet het salaris pas bespreken tijdens het derde gesprek, maar direct bekendmaken in de vacaturetekst. 87% geeft aan al na het eerste gesprek te willen weten of ze een contract aangeboden krijgen.
• Flexibiliteit in uren en werkplek – Z’ers willen echt niet alleen maar thuiswerken. Maar ze willen wel de mogelijkheid hebben om te werken waar ze willen. Ook vinden ze standaard werkdagen van 9 tot 5 maar ouderwets. 80% wil zijn eigen werktijd kunnen bepalen.
• Behoefte aan meer vrije tijd – Vijf dagen werken en twee dagen weekend ziet Generatie Z niet als een goede werk-privé balans. 74% geeft aan een vierdaagse werkweek voldoende te vinden.
• Goede begeleiding – Generatie Z wil graag goed begeleid worden. 79% zou vanaf de eerste werkdag graag met een coach willen werken.
• Veel waarde aan diversiteit en inclusiviteit – 91% van de Z’ers wil graag werken voor een bedrijf waar mannen en vrouwen hetzelfde betaald krijgen, de man-vrouw verhoudingen binnen hogere functies gelijk zijn en waar mensen uit verschillende culturen welkom zijn.
• Duurzaamheid is een pré – Het klimaat is voor Gen Z van belang, al is het in een baan niet zo belangrijk als eerder werd aangenomen. 60% wil werken voor een bedrijf dat een actieve bijdrage levert tegen de klimaatcrisis.

Leidinggeven aan Gen Z

Z’ers houden er andere waardes op na dan vorige generaties. Dat botst weleens, omdat juist die voorgaande generaties de leidinggevenden van nu zijn. Wil je de Z’ers in je bedrijf of team binden, boeien en behouden? Volgens onderzoek van Buro Heron zijn een aantal aandachtspunten van belang.

Rol van de leidinggevende

Gen Z ziet een leidinggevende niet als hun meerdere maar als een collega waarmee ze samen een professioneel doel najagen. Ze willen samenwerken, samen risico’s nemen en op gelijke voet staan. Daarbij interesseert daadkracht en besluitvaardigheid ze weinig. Ze zien liever iemand die positief, authentiek en gepassioneerd over het vak is.

Ontwikkeling

Een salarisverhoging is voor Gen Z niet het ultiem haalbare. Ze zijn op zoek naar uitdaging, streven perfectie na en willen inhoudelijk blijven groeien. Van hun leidinggevende verwachten ze ruimte voor ontwikkeling, coaching en mentorschap.

Betrokkenheid

Gen Z wil geen nummertje zijn, maar zich onderdeel van de organisatie voelen. Laat niet weten welke veranderingen er gaan plaatsvinden, maar betrek Gen Z actief bij het nemen van beslissingen. Stimuleer ondernemerschap en eigen initiatief.

Communicatie

Afsluitend nog een praktische tip. Gen Z gaat geen enorme rapporten of zelfs een pdf’je met meerdere pagina’s lezen. De aandachtspanne is daarvoor simpelweg te kort. Maak liever een korte vlog of visual om informatie te communiceren.

Update je leiderschapsvaardigheden

Geef je leiding aan Gen Z? Om ze te binden, boeien en behouden kan dat vragen om nieuwe leiderschapsvaardigheden. Tijdens de training Omgaan met generatiesverschillen komen de belangrijkste aan bod.

Veelgestelde vragen over generaties