De vergrijzing van de beroepsbevolking is in volle gang. En dat betekent dat er de komende jaren heel wat babyboomers uit dienst gaan. Hoe ga je daar als teamleider mee om? En hoe motiveer je die medewerkers om tot hun pensioenleeftijd met plezier en voldoening te blijven werken?
Inhoud
Medewerkers bijna met pensioen, wat te doen?
Tijdens een managementtraining bracht een deelnemer de volgende casus in: “In mijn team van 12 mensen, zijn er vier die in de komende jaren met pensioen gaan. Ik merk dat sommigen van hen minder geïnteresseerd zijn, minder betrokken en minder bereid zijn tot verandering. De rest van het team ondervindt er ook last van. Hoe motiveer ik die oudere medewerkers om met inzet en plezier te werken, totdat ze écht met pensioen gaan?”
Het is begrijpelijk: na een lange carrière kan het gevoel ontstaan dat ‘de eindstreep’ in zicht is.
Dit is een uitdaging, omdat je als teamleider niet alleen de prestaties van het team wilt optimaliseren, maar ook een goede sfeer en samenwerking wilt behouden. Ongeacht de leeftijd van je medewerkers.
Waarom is het belangrijk om oudere medewerkers te motiveren?
Het motiveren van medewerkers die de pensioenleeftijd naderen, heeft verschillende voordelen.
1. Behoud van kennis en expertise
Oudere medewerkers hebben tientallen jaren aan ervaring en vakkennis opgebouwd. Deze kennis is onmisbaar voor het team en moeilijk vervangbaar, vooral als het om specifieke bedrijfsprocessen, klantrelaties of technische vaardigheden gaat.
Gemotiveerde oudere medewerkers zijn meestal bereid hun kennis te delen met jongere collega’s en dat zorgt voor een betere overdracht en een soepele overgang wanneer zij met pensioen gaan. Bovendien gaat waardevolle expertise zo niet verloren.
2. Stabiele teamdynamiek
Het functioneren van een team is afhankelijk van een goede samenwerking en onderlinge steun. Oudere – gemotiveerde – medewerkers dragen bij aan een stabiele en positieve werksfeer en fungeren vaak als mentor of steunpilaar binnen het team. Hun ervaring en relativeringsvermogen kan anderen helpen om kalm te blijven onder druk en problemen sneller op te lossen.
3.Verlagen van ziekteverzuim en voorkomen van burn-out
Onvrede en gebrek aan motivatie bij medewerkers kan leiden tot een hoger ziekteverzuim, en zelfs tot een burn-out. Medewerkers die zich gewaardeerd en gemotiveerd voelen, zijn minder vatbaar voor stressgerelateerde klachten en ervaren meer werkplezier. Door in te spelen op de specifieke behoeftes van oudere medewerkers, is de kans op uitval kleiner.
4. Voorkomen van personeelstekorten
Het nijpende personeelstekort is een risico in veel sectoren, en het behoud van de huidige medewerkers is essentieel. Oudere werknemers blijven mogelijk langer werken dan gepland wanneer zij zich gewaardeerd voelen, wat tijd geeft om goed opgeleid vervangend personeel aan te trekken en in te werken. Dit helpt om de continuïteit binnen het team te waarborgen.
5. Positieve beeldvorming
Als oudere medewerkers met respect en waardering worden behandeld, geeft dit een positief signaal af aan de hele organisatie. Iedereen telt mee, van jong tot oud. Medewerkers van alle leeftijden voelen zich hierdoor meer verbonden met het bedrijf en zijn gemotiveerd om bij te dragen aan een inclusieve werkcultuur.
Wat maakt het motiveren van oudere medewerkers uitdagend?
Als teamleider wil je al je teamleden motiveren en stimuleren. Maar het kost je veel meer moeite bij medewerkers die hun pensioenleeftijd naderen.
Hoe komt dat toch?
- Andere prioriteiten en focus: medewerkers die richting hun pensioen gaan, zijn minder gericht op langetermijndoelen en meer bezig met de afronding van hun loopbaan. Hun focus verschuift naar het afronden van wat ze hebben opgebouwd en de balans tussen werk en privé wordt belangrijker.
- Verminderde motivatie voor vernieuwing: verandering en innovatie kunnen door oudere medewerkers als minder aantrekkelijk worden ervaren. Zij hebben vaak een lange, vaste manier van werken opgebouwd, en nieuwe technologieën of werkwijzen kunnen overweldigend aanvoelen.
- Andere energiebalans: naarmate het pensioen nadert, kan het voor sommige medewerkers fysiek (maar ook mentaal) uitdagender worden om dezelfde energie en intensiteit in hun werk te leggen als voorheen.
Tips om teamleden richting pensioenleeftijd te motiveren
Hoe nu verder? Want je wilt natuurlijk wel dat jouw team als geheel lekker functioneert en goede resultaten behaalt! De volgende tips gaan je helpen.
1. Maak gebruik van hun ervaring en wijsheid
Geef oudere medewerkers de kans om hun kennis door te geven aan jongere collega’s. Ontwikkel mentorprogramma’s of zet ze in op specifieke projecten waarin hun expertise goed van pas komt. Hierdoor voelen zij zich gewaardeerd en krijgen ze erkenning voor hun jarenlange inzet.
Kijk samen hoe de kennis en ervaring van toen de kennis van nu kan verrijken. Welke best practices van toen kun je nu goed gebruiken? Waar zitten de overeenkomsten?
2. Creëer ruimte voor flexibiliteit
Een flexibele werkomgeving kan enorm helpen om de motivatie van oudere werknemers hoog te houden. Denk aan opties zoals parttime werken, flexibele uren of aangepaste taken die beter aansluiten bij hun energie.
3. Zet in op persoonlijke ontwikkeling
Ook oudere medewerkers halen voldoening uit groei en ontwikkeling. Door trainingen aan te bieden die gericht zijn op welzijn, communicatie of nieuwe vaardigheden, kunnen ze nieuwe energie en motivatie opdoen. Het benadrukken van de voordelen van persoonlijke groei kan hen stimuleren om betrokken te blijven tot het einde van hun loopbaan. Denk ook eens aan trainingen die gericht zijn op gezond met pensioen gaan.
4. Betrek hen bij zinvolle projecten op korte termijn
Langetermijnprojecten kunnen ontmoedigend zijn voor medewerkers die op korte termijn met pensioen gaan. Kies daarom voor projecten die sneller resultaat opleveren en waarin ze een directe impact kunnen maken. Dit geeft hen het gevoel dat hun werk er nog steeds toe doet, zonder de druk om langdurig betrokken te moeten zijn.
5. Geef erkenning en waardering
Alle medewerkers gedijen goed op een gemeend compliment, zo ook oudere medewerkers. Neem ze niet voor lief en laat merken dat je hun inzet en bijdrage (nog steeds) ziet en waardeert.
6. Zoek de verbinding met het team
Het kan zijn dat oudere medewerkers de neiging hebben om elkaar op te zoeken in plaats van deel uit te maken van het team. Omdat ze andere interesses hebben, maar ook omdat ze het gevoel hebben dat ze niet (meer) serieus genomen worden. Zoek samen naar overeenkomsten en bespreek binnen het team hoe jullie er samen voor kunnen zorgen dat iedereen zich onderdeel voelt van het team en zorg ervoor dat iedereen aan bod komt bij gezamenlijke activiteiten en teamvergaderingen.
7. Ga in gesprek
Iedereen heeft zo zijn eigen behoeftes en wensen, zo ook de oudere medewerker. Zoek samen met de medewerker uit waar hij of zij behoefte aan heeft: andere werkzaamheden, training, minder werken? Motiveren blijft immers maatwerk!
Meerdere generaties op de werkvloer
Momenteel zijn er vier generaties werkzaam, waarvan de babyboomers tot rond 2030-2031 nog actief zijn. Reden genoeg om nog beter te weten hoe je al die generaties succesvol met elkaar kunt laten samenwerken.
De training Omgaan met generatieverschillen helpt je daarbij.
Na het volgen van de training weet je welke manieren van werken, communiceren en leidinggeven het beste passen bij verschillende generaties: de babyboomers en de generaties X, Y en Z.
Werk je met medewerkers uit verschillende generaties? Leer hoe je de verschillen als kracht inzet.
