In veel banen wordt verwacht dat je proactief bent. Niet afwachten tot iemand een taak geeft, maar zelf kansen zien en actie ondernemen. Dat klinkt logisch, maar in de praktijk is dat niet altijd gemakkelijk. In dit artikel leggen we uit waarom het toch belangrijk is om te doen en hoe je ermee aan de slag gaat.
Inhoud
Wat is initiatief nemen?
Initiatief nemen betekent dat je niet wacht tot iemand je vertelt wat je moet doen, maar zelf actie onderneemt. Dit kan iets kleins zijn, zoals een collega helpen voordat hij erom vraagt, of iets groters, zoals een verbeterpunt in een werkproces aankaarten.
Voorbeeld: je merkt dat een bepaalde taak steeds onnodig veel tijd kost. In plaats van ermee door te gaan, zoek je naar een efficiëntere oplossing en stel je de verbetering voor aan je leidinggevende.
Wat levert initiatief tonen op?
Meer initiatief nemen op het werk heeft veel voordelen. Dit zijn de belangrijkste:
- Professionele groei – Je valt op bij je leidinggevende en collega’s en vergroot je kansen op promotie.
- Meer zelfsturing en invloed – Je krijgt meer vertrouwen en kunt daardoor zelfstandiger werken.
- Betere reputatie en samenwerking – Collega’s zien je als een kartrekker, wat je positie in het team versterkt.
- Meer persoonlijke ontwikkeling – Je ontwikkelt nieuwe vaardigheden en wordt beter in het oplossen van problemen.
- Hoger werkplezier en meer zelfvertrouwen – Actief bijdragen maakt je werk leuker en geeft meer voldoening.
Initiatief is intrinsiek
Wat initiatief nemen vooral zo krachtig maakt voor je persoonlijke ontwikkeling en je werkplezier, is dat initiatief meestal voorkomt vanuit intrinsieke motivatie. Je pakt het op omdat je het écht belangrijk vindt of gewoon graag wilt doen. Dat maakt je werk zoveel leuker.
Tips voor meer initiatief op het werk
Wil je meer initiatief tonen, maar weet je niet goed waar je moet beginnen? Met deze praktische tips zet je de eerste stap.
1. Vraag of je kunt helpen
Zie je een collega worstelen met een taak of een overvolle agenda? Vraag of je iets kunt overnemen. Zo toon je betrokkenheid en laat je zien dat je initiatief neemt. Voordeel van deze tip is dat het ook helemaal niet spannend is. Je biedt gewoon je hulp aan, meer niet.
2. Spreek je uit
Heb je een idee om iets te verbeteren? Of ben je het ergens niet mee eens? Houd het niet voor jezelf, maar spreek je uit. Dit kan spannend zijn, maar als je het constructief en positief brengt, wordt het vaak alleen maar gewaardeerd. Zeg bijvoorbeeld tijdens een vergadering: “Ik heb een idee om dit efficiënter aan te pakken, mag ik het delen?”
3. Leer van anderen
Heb je een collega die altijd proactief is? Kijk hoe ze dat doet en leer ervan. Let op hoe ze zich opstelt in vergaderingen en hoe beslissingen worden genomen. Of vraag haar gewoon eens, één-op-één, hoe zij toch altijd zo initiatiefrijk is. Wedden dat ze het opvat als een compliment en er graag over vertelt?
4. Durf fouten te maken
Initiatief nemen betekent soms risico’s nemen. En waar risico’s zijn, kunnen fouten worden gemaakt. Maar dat is niet erg, zolang je ervan leert.
5. Begin klein
Je hoeft niet meteen een groot project op te zetten. Klein beginnen maakt het makkelijker en minder spannend. Stel bijvoorbeeld voor om de volgende teamborrel te organiseren. Dit geeft je vertrouwen en moedigt je aan om vaker initiatief te tonen.
6. Zet een stap extra
Je kunt een taak precies uitvoeren zoals gevraagd, of je kunt nét iets extra’s doen. Schrijf bijvoorbeeld niet alleen een verslag, maar voeg een korte samenvatting toe met de belangrijkste punten. Zo toon je initiatief op een laagdrempelige manier.
7. Vraag om feedback
Wil je weten waar je meer initiatief kunt tonen? Vraag het gewoon eens aan je leidinggevende of collega’s. “Waar zie jij kansen voor mij om meer verantwoordelijkheid te nemen?” of “Hoe kan ik nog proactiever zijn in mijn rol?” Feedback helpt je om te groeien.
8. Bepaal waar je naartoe wilt groeien
Wil je op termijn leidinggeven? Of expert worden in je vakgebied? Denk na over wat je wilt bereiken en neem initiatief op taken die daarbij passen. Door initiatief te tonen dat bij een doel past, wordt het makkelijker om kansen te zien.
9. Werk aan je assertiviteit
Soms zie je wel kansen, maar durf je ze niet te grijpen. Door te werken aan je assertiviteit leer je beter voor jezelf op te komen en proactiever te handelen. De training Persoonlijk leiderschap kan helpen om deze vaardigheden te ontwikkelen.
10. Sta open voor kansen
Hoe vaker je bewust zoekt naar mogelijkheden om initiatief te nemen, hoe vaker je ze gaat zien. Let op momenten waarop je een taak kunt oppakken, een idee kunt inbrengen of een proces kunt verbeteren. En zodra je een kans ziet: just do it! Vaak pakt het veel positiever uit dan je denkt.
Oefenen tijdens een training
Meer initiatief tonen begint bij doen. Wil je hier echt in groeien? In de training Persoonlijk leiderschap oefen je in een veilige omgeving met assertiviteit, communicatie en het nemen van initiatief. Zo ontwikkel je de vaardigheden die je helpen om zelfverzekerd en proactief te zijn in je werk.

Verkrijg diepgaand zelfinzicht in jezelf en leer bewuste keuzes maken. Zowel in je professionele als persoonlijke leven.
Ontdek de training