Samenwerking en een samenwerkingsattitude zijn steeds belangrijker om de juiste dingen goed voor elkaar te krijgen in het werk. Zeker in deze tijd, waarin nieuwe manieren van werken aan de orde van de dag zijn, vraagt samenwerking om andere sturing en aanmoediging. Goede samenwerking komt niet vanzelf maar is absoluut te ontwikkelen en te beïnvloeden. Dat kan op organisatieniveau en op het uitvoerend niveau.
Samenwerking als kernwaarde
Organisaties die samenwerking zien als de succesfactor voor hun bedrijf nemen samenwerking op als een van de kernwaarden waar hun organisatie voor staat en voor gaat.
Ze onderscheiden hierbij twee soorten kernwaarden: specifieke kernwaarden die betrekking hebben op de eigen handelwijze zoals een positieve (werk)houding, benaderbaar zijn of duidelijk zijn in wederzijdse verwachtingen. En algemene kernwaarden die de verantwoordelijkheden uitdrukken ten opzichte van anderen zoals ‘afspraak is afspraak’ en ‘als één mond naar buiten treden’. De kernwaarde ‘samenwerking’ bepaalt mede de identiteit van de organisatie en versterkt de wijze waarop medewerkers samenwerken.
Samenwerking op de agenda bij HR
Binnen HR kunnen prognosecijfers, beleid en instrumentarium voor ontwikkeling van samenwerking richting gevend en ondersteunend zijn. Onlangs meldde een onderzoek van Ricoh dat meer dan de helft van de Nederlandse werknemers zegt dat hun werkgever er niet in slaagt aan de behoeften van werknemers uit verschillende generaties te voldoen. Ruim een derde van de oudere werknemers verwacht dat de spanning op de werkvloer toeneemt wanneer de generatie Z instroomt. Dit illustreert bijvoorbeeld dat beleid rondom generatie-samenwerking op de agenda moet komen of moet blijven. Ook prestatie-indicatoren voor samenwerken mogen niet ontbreken.
- Deelt kennis en ervaring
- Draagt actief bij aan het eindresultaat
- Is service-gericht naar betrokkenen
- Motiveert anderen om input te geven
- Zorgt voor feitelijke informatievoorziening
- Is empatisch en kan aandachtig luisteren
- Samenwerking op de werkvloer
- Leidinggevenden en projectleiders kunnen hun pijlen richten op diverse vormen van samenwerking. Aanmoediging van onderlinge samenwerking en teamontwikkeling werpen in de praktijk de meeste vruchten af.
Zelf heb ik de ervaring dat onderlinge samenwerking beter gaat als mensen elkaar ook beter kennen.
Zeker in wat grotere organisaties en in samenwerkingsverbanden met externen bijvoorbeeld in (bouw)projecten is dat waardevol omdat elkaar kennen betekent op de hoogte zijn van elkaars expertise en in elkaars domein durven en mogen werken.
Tip: initieer en faciliteer start- of themabijeenkomsten waarin uitgebreider aandacht voor samenwerkingsthema’s en elkaars kwaliteiten en successen. Uitdagende overlegmomenten met ook persoonlijke thema’s doen wonderen. Met dit soort ingrepen kun je mensen een heel stuk verder helpen. Juist in de samenwerking kunnen mensen heel veel van elkaar leren.
Goede samenwerking komt niet vanzelf.
De samenwerking tussen je medewerkers kun je beïnvloeden door het creëren van een goed team of door met je team nog eens de meest essentiële randvoorwaarden voor effectieve samenwerking door te werken. Onderstaand zes kernvragen in volgorde van belangrijkheid om de effectiviteit van het team te bevorderen.
1. Wat is ons gezamenlijk, uitdagend doel?
In veel teams is dat lang niet altijd even helder voor alle betrokkenen. Waarom willen we eigenlijk zo graag de service verbeteren? Hou het concreet, dat werkt verhelderend en enthousiasmerend: ‘De service willen wij verbeteren door ervoor te zorgen dat klanten die een afspraak willen maken ons binnen drie minuten kunnen bereiken’.
2. Is er een (efficiënte) verdeling van rollen en taken
Is er een evenwichtige, als eerlijk ervaren rol- en inspanningsverdeling tussen teamleden? Dat is wat anders dan een formele taakverdeling. Hoe loopt dat in de praktijk en komt ieders talent en kwaliteit tot zijn recht. Voor sommige rollen is het echter beter om wel expliciete afspraken te maken.
3. Hoe zit het met ieders verantwoordelijkheid?
Gezamenlijke verantwoordelijkheid is misschien wel de belangrijkste voorwaarde voor een goed resultaat. De meeste interdisciplinaire projecten mislukken omdat men niet als eigenaar van een gezamenlijk doel met elkaar optrekt. Vergeet ook niet dat er bij verantwoordelijkheden bevoegdheden horen. Hoe staat het daarmee?
4. Hoe open spreken we met elkaar?
Hoe men met elkaar omgaat is van invloed op alle andere aspecten van de samenwerking. Elkaar aanspreken, complimenteren en corrigeren bevordert de teamgeest en werkspirit.
5. Hoe staat het met de werkafspraken?
Welke werkafspraken maken we met elkaar bijvoorbeeld over doelen, kwaliteit, resultaat en inzet. Hoe groter het team, hoe belangrijker het is om goede werkafspraken te maken.
6. Zonder motivatie en erkenning geen ontwikkeling
In een team is het belangrijk dat ieder als individu taken heeft waar hij zich betrokken bij voelt. Het is ook belangrijk dat men merkt dat zijn bijdrage ertoe doet. Bespreekbaar maken van betrokkenheid en de erkenning voor individuele- en teamprestatie zijn de motor voor groei naar zelfsturing.
