Hoe kan ik mijn spreekangst overwinnen?

Iedereen wordt nerveus als ze een presentatie moeten geven. Zie je erg op tegen het presenteren voor een publiek? Succesvolle presentatoren hebben geleerd hoe ze hun spreekangst overwinnen en in hun voordeel kunnen gebruiken. Een training of cursus kan daarbij helpen.

Wat is spreekangst en hoe herken je het?

Spreekangst is een gevoel van nervositeit, bezorgdheid en angst dat kan optreden wanneer je je voorbereidt op een toespraak voor een publiek. Het kan ook optreden als je midden in een presentatie zit, zelfs als alles goed gaat. Hoewel iedereen tot op zekere hoogte nerveus is wanneer hij of zij in het openbaar moet spreken, schatten deskundigen dat tot 75% van de mensen echte angst ervaart wanneer zij een presentatie moeten geven.

Hoeveel presentatieangst je hebt, hangt vaak samen met een aantal factoren:

• Je ervaring met presenteren;
• Hoeveel zelfvertrouwen en eigenwaarde je hebt;
• Hoe relevant je zelf de inhoud van je presentatie vindt;
• Het type publiek.

Wat je wilt, is dat je de spreekangst zover weet te verminderen dat je je kunt concentreren op wat je wilt overbrengen. Hoe je dat doet, lees je hieronder.

Strategieën om je spreekangst te overwinnen

1. Je presentatie oefenen

Oefenen is een essentieel onderdeel van de voorbereiding van elke presentatie. Voor veel mensen is het de enige manier om over hun zenuwen heen te komen en zich comfortabel te voelen met hun inhoud. Voor sommigen kan veel oefenen de spreekangst juist vergroten. Merk je tijdens het oefenen dat je nerveus wordt, neem dan een pauze. Oefen in kleine stukjes. Vergeet ook niet om vertrouwd te raken met de middelen die je gebruikt, zoals een whiteboard, een digibord of presentatiescherm.

2. Zorg ervoor dat je presentatie een inleiding, kern en conclusie heeft

Succesvolle presentaties zijn goed gestructureerd en georganiseerd. Ze zijn ook afgestemd op het publiek en de gelegenheid. Vraag jezelf af wat je wilt dat je publiek na de presentatie onthoudt. Wat zijn de belangrijkste punten die ze moeten meenemen? Deel je presentatie in volgens die punten. Hoe specifieker je bent en hoe beter je je publiek kent, hoe meer impact je presentatie zal hebben.

3. Voorbereid zijn op elke situatie

Goed voorbereid zijn, geeft rust. Er is een aantal dingen dat je kunt doen om je voor te bereiden op onverwachte situaties:

• Bereid reservemateriaal voor zoals hand-outs (voor het geval de techniek niet meewerkt of als je publiek achterin de zaal het scherm niet goed kan lezen).
• Bereid je voor op vragen en geef daar de ruimte voor.
• Het kan zijn dat er technische problemen ontstaan. Als je je daarvan bewust bent is de kans groter dat je er beter mee kunt omgaan.

4. Positieve lichaamstaal gebruiken

Als je zenuwachtig bent, kan het zijn dat je lichaamstaal niet overeenkomt met wat je wilt overbrengen. Je handen kunnen trillen, je benen kunnen onrustig zijn en je stem kan te hard of te zacht zijn.

Een paar tips:

• Blijf rechtop staan en adem rustig in en uit.
• Ontspan je handen en armen door ze bijvoorbeeld op je benen te laten rusten of een paar keer aan te spannen en los te laten.
• Neem even pauze en zeg dat je last hebt van zenuwen. Dat ontspant direct en je publiek weet wat er aan de hand is.

5. Betrek je publiek bij je presentatie

Je publiek betrekken bij je presentatie is een van de meest effectieve manieren om je presentatie-angst onder controle te houden.

• Maak oogcontact met zoveel mogelijk mensen van het publiek. Dit helpt je om een band te scheppen met je publiek.
• Zoek een vriendelijk gezicht in je publiek en focus je daarop of probeer die persoon erbij te betrekken. Dit helpt je uit je hoofd te komen en je meer op je gemak te voelen.
• Lees een stelling voor aan je publiek en vraag of ze met handen opsteken willen aangeven of ze het daarmee eens zijn of niet. Je kunt aan een of twee mensen vragen dit toe te lichten. En vraag je publiek of ze vragen hebben of hun gedachten over je onderwerp willen delen.

6. Het onverwachte omarmen

Er gebeuren altijd dingen waar je je niet op kunt voorbereiden. De akoestiek is slecht, je publiek is moe van eerdere presentaties die dag of je microfoon houdt er mee op. Als je kunt, maak er een grapje over en zeg dat je je best doet om om het probleem heen te werken. Blijf rustig en doe eventueel even een korte ontspanningsoefening (haal een paar keer diep adem en ontspan je armen en handen en ga goed recht op staan).

7. Vertrouwen in jezelf opbouwen

Voor het overwinnen van je presentatieangst helpt het om de manier te veranderen waarop je over presenteren denkt. Je moet jezelf gaan zien als een zelfverzekerde presentator en jezelf ontdoen van negatieve gedachten. Probeer presenteren te zien als iets wat je wilt doen, omdat je een boodschap wilt overbrengen. Als je je manier van denken verandert, zul je een enorme verschil merken in je zelfvertrouwen.

Spreekangst overwinnen met een training of cursus

Een cursus of training volgen kan enorm helpen om spreekangst te overwinnen. Of in ieder geval hanteerbaar te maken. De cursus Presenteren is hier bij uitstek geschikt voor.

• Door veel te oefenen, word je zelfverzekerder en handiger in het presenteren. Tijdens een cursus oefen je in een veilige omgeving, waarin je niet ‘af kunt gaan’.
• Maak kennis met de verschillende presentatiestijlen en ontdek de stijl die bij jou past.
• Je merkt dat je niet alleen bent in je spreekangst. De andere deelnemers worstelen hier net zo goed mee.
• Je ontwikkelt je presentatievaardigheden. Zo kom je beslagen ten ijs, wat de angst al voor een groot deel wegneemt.

Ook jij krijgt je spreekangst onder controle!

Ze zeggen wel eens: presenteren kun je leren. En dat is ook echt zo. Elke ervaren presentator zal dat beamen. Zij hebben geleerd hun zenuwen onder controle te houden en in hun voordeel te gebruiken. Met een goede voorbereiding met bovenstaande tips, zal je spreekangst veranderen in gezonde zenuwen die je helpen om optimaal te pres(en)teren.

Overwin je spreekangst door te oefenen in een veilige omgeving. Leer alles over presenteren en spreken!

Ontdek de cursus

Veelgestelde vragen over presentatieangst