De maatschappij wordt steeds diverser en dat zie je terug op de werkvloer. Dat merkt ook Frans. Hij geeft leiding aan een team van vijftien installateurs waarvan negen geen Nederlands spreken. In dit artikel lees je zijn beste vijf tips om effectief samen te werken ondanks de taalbarrières.
Effectief samenwerken binnen een multicultureel team
De kans is groot dat je als leidinggevende te maken krijgt met een team waarin medewerkers verschillende talen spreken. Multiculturele teams bieden een mooie kans voor innovatie, creativiteit en culturele rijkdom. Maar tegelijkertijd kunnen taalbarrières een uitdaging vormen voor een effectieve samenwerking. Hoe zorg je ervoor dat je team goed, veilig en productief (samen)werkt?
1. Creëer een open en inclusieve cultuur
Als leidinggevende is het cruciaal om vanaf het begin een cultuur van inclusiviteit te bevorderen. Medewerkers moeten zich veilig voelen om hun mening te delen, ongeacht hun taalniveau. Zorg ervoor dat medewerkers nooit het gevoel krijgen dat hun taalachtergrond hen in de weg staat om volledig deel te nemen.
- Verwelkom diversiteit: erken dat er verschillende talen en achtergronden zijn in het team en dat dit een kracht is.
- Gebruik eenvoudige taal: pas je eigen communicatie aan door vaktaal te vermijden en eenvoudige, duidelijke taal te gebruiken. Dit maakt het voor iedereen makkelijker om te begrijpen wat er wordt gezegd.
Frans: “Om ervoor te zorgen dat iedereen zich comfortabel voelt, organiseren we regelmatig een gezamenlijke “culturele lunch”. Iedereen neemt iets mee uit zijn of haar thuisland en legt kort uit wat de betekenis of het verhaal erachter is. Vaak is het een gerecht, maar het kan ook iets anders zijn. Dit zorgt voor verbinding en een open gesprek over verschillende achtergronden en talen.”
2. Investeer in taalondersteuning en technologie
Het aanbieden van taaltrainingen of vertaaldiensten kan een enorme impact hebben op de productiviteit en veiligheid van je team. Er zijn verschillende manieren om hierin te investeren:
- Kies één voertaal en gebruik die consequent: bij internationale bedrijven zie je dat de voertaal vaak Engels is. De kans is groot dat bijna iedereen de Engelse taal in de basis al beheerst waardoor de taalbarrière al wat kleiner is. Is er sprake van klantcontact of wil je medewerkers de kans bieden om makkelijker te integreren in Nederland? Dan is de Nederlandse taal beter om te kiezen.
- Taaltrainingen: bied taalcursussen aan voor medewerkers. Dit helpt niet alleen in hun werk, maar ook in hun persoonlijke ontwikkeling. Vergeet daarbij ook niet de vaktaal. Aanvullend kun je ervoor kiezen om collega’s elkaar taalles te laten geven op de werkvloer. Ze kunnen elkaar in de praktijk uitleg geven hoe bepaalde gereedschap heten, hoe veiligheidsmaatregelen heten en uitgevoerd moeten worden of hoe er met klanten moet worden gecommuniceerd.
- Vertaalsoftware: er zijn tegenwoordig veel technologische hulpmiddelen zoals Google Translate en apps die realtime vertalingen bieden tijdens gesprekken of overleggen. Dit kan ook erg behulpzaam zijn als er sprake is van klantcontact.
Frans vertelt: “Wij hebben een app laten ontwikkelen waarin de instructies en veiligheidsregels in meerdere talen werden weergegeven. Dit zorgde ervoor dat medewerkers zich veiliger voelden omdat ze alle regels goed konden begrijpen en het verminderde fouten aanzienlijk. Zeker als iemand nieuw is, is dit heel helpend. Zodra iemand de Nederlandse taal beter gaat beheersen, merk je dat de app minder nodig is.”
3. Zorg voor duidelijke, visuele communicatie
- Gebruik pictogrammen: pictogrammen en afbeeldingen worden vaak universeel begrepen. Je kunt ze gebruiken voor veiligheidsinstructies of dagelijkse werkprocedures maar bijvoorbeeld ook voor omgangsvormen met collega’s en klanten.
- Beeldmateriaal en video’s: gebruik korte video’s waarin processen worden uitgelegd of taken worden voorgedaan. Die zijn effectiever dan schriftelijke instructies. Eventueel kun je ondertitelen in verschillende talen.
4. Stel mentoren of buddy’s aan
Het aanwijzen van mentoren of buddy’s kan enorm helpen. De mentor of buddy kan fungeren als tussenpersoon en uitleg geven als de taal een barrière is.
- Mentorprogramma: bied ervaren medewerkers de kans om mentor te worden van nieuwe collega’s. Dit zorgt voor een makkelijker onboarding en voorkomt dat nieuwe medewerkers zich geïsoleerd voelen.
- Buddyprogramma: koppel twee collega’s die elkaar helpen. Ze kunnen bij elkaar terecht en elkaar helpen met de taal maar bijvoorbeeld ook met het uitvoeren van taken of gewoon als vast aanspreekpunt.
Zo werd bij Frans in het team een ervaren medewerker van Marokkaanse afkomst mentor van een jongere nieuwe collega uit hetzelfde land. Ze kregen een sterke band wat een positieve invloed had op de integratie van de nieuwe collega. De rest van het team had er plezier in om te leren over de Marokkaanse cultuur en hoe ze effectief konden communiceren met hun nieuwe collega.
5. Maak gemixte teams
Creëer teams met een mix van talen en culturen, zodat medewerkers leren om samen te werken met anderen die een andere achtergrond hebben. Wat je wilt bereiken is dat medewerkers gewend raken om te gaan met andere culturen en ze elkaar helpen om veilig en effectief te werken.
Medewerkers met dezelfde culturele achtergrond hebben de neiging om hun eigen cirkel te vormen. Door teams strategisch te mixen met leden uit verschillende taalgebieden, vergroot je het wederzijdse begrip en verbetert de onderlinge communicatie. Als leidinggevende wil je ervoor zorgen dat taalverschillen geen belemmering vormen voor samenwerking, maar dat culturele verschillen worden gezien als een toegevoegde waarde. Zo creëer je een werkomgeving waar iedereen zich veilig en gewaardeerd voelt.
Training Omgaan met cultuurverschillen
Voor een organisatie is het belangrijk om diversiteit te stimuleren en ervoor te zorgen dat iedereen het beste uit zichzelf kan halen ongeacht hun culturele achtergrond. Met de training Omgaan met cultuurverschillen ontdek je hoe je effectief kunt omgaan met cultuurverschillen en hoe zich dat vertaalt naar de werkvloer. Je kent de verschillen in gedrag en omgangsvormen en weet je daarop aan te passen en hoe je verschillende communicatiestijlen kunt toepassen.
