4 september 2023

Begeleid je collega’s of studenten op de werkvloer? Samen met Maarten Brand (stage expert) leggen we in dit artikel uit welke verschillende soorten praktijkbegeleiders er allemaal zijn. En we vertellen waarom het soms wenselijk is om meerdere petten tegelijk op te hebben.

Over praktijkbegeleiders

Laten we beginnen met een korte introductie over wat we bedoelen met praktijkbegeleiders. Een praktijkbegeleider is iemand die andere mensen traint, begeleidt of opleidt op de werkvloer. Het kan gaan om nieuwe collega’s, leerlingen of stagiaires. Er bestaan veel functies die op elkaar lijken, maar niet hetzelfde zijn. Laten we de verschillen eens uitleggen.

Verschillende soorten praktijkbegeleiders

Werkplekbegeleider

Een werkplekbegeleider is iemand die werknemers op de werkplek begeleidt bij het uitvoeren van hun taken. Werkplekbegeleiders kunnen worden ingezet bij bijvoorbeeld inwerktrajecten of bij veranderingen in het werkproces.

Praktijkopleider

Een praktijkopleider is iemand die zich bezighoudt met het opleiden van leerlingen of stagiaires op de werkplek. Praktijkopleiders zijn vaak verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het opleidingsplan en voor de begeleiding en beoordeling van de leerlingen of stagiaires. Meer weten over wat een praktijkopleider doet? Bekijk dan dit uitgebreide artikel: Wat doet een praktijkopleider en hoe word je het?

Stagebegeleider

Een stagebegeleider is iemand die de stagiair begeleidt tijdens de stageperiode. Hij of zij kan helpen bij het vinden van een geschikte stageplaats, het opstellen van een stageplan en het begeleiden van de stagiair bij het uitvoeren van de stageopdrachten. Een stagebegeleider kan dus een plan uitvoeren wat een praktijkopleider heeft opgesteld. Meer weten over wat een stagebegeleider doet?  Lees dan ook: Help, ik ga een stagiair begeleiden!

Leermeester

Een leermeester is iemand die zich richt op de opleiding en begeleiding van vakmensen. Een leermeester vind je meestal in een ambachtelijke beroepsgroep, zoals de bouw, de onderhoudsbranche, soms in de installatietechniek maar ook bijvoorbeeld in de horeca.

Beoordelaar

Een persoon die verantwoordelijk is voor het beoordelen van het werk van leerlingen of studenten tijdens een stage of op de werkplek. De beoordelaar kan feedback geven en beoordelingen geven van het werk van de leerling of student.

Coach

Een coach is een persoon die individuen (of teams) begeleidt bij het behalen van specifieke doelen. Een coach kan helpen bij het ontwikkelen van vaardigheden, het verbeteren van prestaties en het overwinnen van obstakels. Meer weten over wat een coach doet? Bekijk dan hier de artikelen: Alles over coachend leiderschap of bekijk het GROW model: een praktisch hulpmiddel bij coachgesprekken

Mentor

Een persoon die een leerling of student begeleidt en ondersteunt bij het ontwikkelen van professionele en persoonlijke vaardigheden. Een mentor kan ook fungeren als een rolmodel voor de leerling of student.

Docent

Een persoon die lesgeeft en begeleiding biedt aan leerlingen of studenten op een onderwijsinstelling. Docenten kunnen ook betrokken zijn bij de begeleiding van leerlingen of studenten tijdens stages of op de werkplek.

Functies combineren

Bovenstaande functieomschrijvingen kun je ook combineren. Bij kleinere organisaties zie je bijvoorbeeld vaak dat praktijkopleider, de stagebegeleider en de werkplekbegeleider dezelfde persoon zijn. Om iedereen een goede begeleiding te bieden, heb je dan ook een behoorlijke gereedschapskist nodig.

Voor succesvolle stages is het zelfs wenselijk om functies te combineren. Het succes van een stage zit namelijk niet alleen in praktische begeleiding, maar vooral ook in de ondersteunende rol als coach of mentor. De ervaring van de student is bepalend voor de vraag of hij of zij een beroep, branche of bedrijf leuk en interessant vindt.

Goed in je vak én in begeleiding bieden

Een goede coureur is nog geen goede monteur. Goed zijn in je vak maakt je dan ook niet automatisch een goede begeleider of leermeester. Om goede begeleiding te kunnen bieden zijn bepaalde strategieën, vaardigheden en technieken nodig. Voor sommigen komt dit heel natuurlijk, terwijl anderen er wat meer oefening voor nodig hebben.

Training en ondersteuning op de coachende rol is voor deze belangrijke functies essentieel. IPV Training & Advies heeft daarom verschillende trainingen ontwikkeld waar praktijkbegeleiders deze kennis kunnen opdoen.

  • Cursus Praktijkopleider: Leer de belangrijkste vaardigheden voor het vormgeven van het leerproces én voor een effectieve begeleiding van de nieuwe generatie.
  • Training Werkplekbegeleider: Ontwikkel de vaardigheden om leerlingen op de werkvloer te begeleiden in hun ontwikkeling en te enthousiasmeren over het vak.
  • Training Kwalificerend beoordelen: Ontdek hoe je een objectieve eindbeoordeling geeft over de beroepspraktijkvorming (BPV) en de competentieontwikkeling van leerlingen.

Bekijk hier alle trainingen binnen het thema Werkplekleren & Opleiden.

Meest gestelde vragen over de verschillende soorten praktijkbegeleiders

Wat is een praktijkbegeleider?

De term praktijkbegeleider is de verzamelnaam voor functies die te maken hebben met begeleiding en opleiding tijdens het werk. Op de werkvloer worden stagiaires begeleid of collega’s ingewerkt. Hoe je die begeleiding regelt, moet  ook georganiseerd worden. Voorbeelden van iemand die stagiairs begeleidt of nieuwe medewerkers inwerkt, zijn een werkplekbegeleider, leermeester of stagebegeleider.

Ben je een goede praktijkbegeleider als je goed bent in het vak waarin je opleidt?

Niet per sé. Goed zijn in je vak is een voorwaarde om goede begeleiding te kunnen bieden, maar er zijn aanvullende vaardigheden nodig om te coachen, instrueren en begeleiden. Voor sommigen komen deze vaardigheden natuurlijk, anderen ontwikkelen ze tijdens trainingen en door veel te oefenen.

Wat is het verschil tussen een werkplekbegeleider en een praktijkopleider?

Een werkplekbegeleider ondersteunt en begeleidt collega’s of leerlingen op de werkvloer. Een praktijkopleider richt zich vooral op de organisatie eromheen. Vooral in kleinere organisaties wordt deze functie vervuld door dezelfde persoon.